ལྔ།

རྩོམ་པ་པོའི་རྩོལ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་བརྩམས་འབྲས་ཀྱི་མེ་ཏོག་ལྷུག་ལྷུག་ཏུ་བཞད་པར་གྱུར་ནའང་།དེ་ནི་རྩོམ་རིག་གི་རིན་ཐང་སྐྲུན་པ་ཙམ་ཞིག་སྟེ།རྩོམ་རིག་རིན་ཐང་གྲུབ་ལུགས་ཀྱི་ཕྱེད་ཆ་ཙམ་ཡིན་པས།གང་སྐྲུན་པའི་རིན་ཐང་དེ་ཉིད་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་སྟེ།མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ཏུ་སྒྲུབ་དགོས་ན།ངེས་པར་དུ་འཛད་སྤྱོད་པ་སྟེ་རྒྱ་ཁྱབ་ཀློག་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱན་ལམ་དུ་བསྟར་ཞིང་ཡིད་ཀྱི་གསོས་སུ་སྨིན་པ་ཞིག་བྱ་དགོས་པ་ནི་གནད་ཀྱི་དམ་པ་རེད།

རྩོམ་མཁན་དང་ཀློག་མཁན་གཉིས་དཀྱུས་གཅིག་ཏུ་འབྲེལ་བྱེད་ཀྱི་གཞིའམ་སྲད་བུ་ལྟ་བུ་ནི་དཔར་སྐྲུན་འགྲེམ་སྤེལ་གྱི་བྱ་བ་རེད་ལ།རང་རེ་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་གནས་བབ་ཁྱད་ཆོས་ལ་གཞིགས་ན།ཁེར་མང་དཔེ་སྐྲུན་བྱ་ཐུབ་པའི་དཔེ་ཚད་ལོངས་པ་ཅན་ནི་ནང་རྒྱུ་ཕྱི་རྐྱེན་གང་ནས་བལྟས་ཀྱང་ཉུལ་མཐའ་ཙམ་ཡིན་ཕྱིར།རྩོམ་རིག་དུས་དེབ་དེ་ཉིད་རྩོམ་མཁན་དཔལ་རྩལ་ངོམ་སའི་འཐབ་རྭ་དང་།ཀློག་མཁན་བདེ་དགའ་འཕེལ་སའི་ལྡུམ་རྭ།མདོར་ན་གསར་རྩོམ་དང་རོལ་མྱོང་གི་རྒྱུ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་སྦྲེལ་བར་བརྟེན་ནས་རྩོམ་རིག་གི་རིན་ཐང་ལྷང་ལ་འབུད་པའི་གར་སྟེགས་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་སུས་ཀྱང་ཤེས།

དེས་ན།རྩོམ་རིག་གི་བྱ་བཞག་གོང་ནས་གོང་དུ་སྤེལ་བའི་དགོས་དམིགས་ལ་ལྟོས་ན་རྩོམ་རིག་གི་དུས་དེབ་དེ་ཉིད་སྤུས་ཀ་ཇེ་ལེགས་ནས་ཇེ་ལེགས་དང་།རྣམ་པ་ཇེ་འཁྲུག་ནས་ཇེ་འཁྲུག་ཏུ་གཉེར་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུ་ནི་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཞིག་རེད་ལ།དེ་ཡང་མཐར་གཏུགས་ནས་བཤད་ན་རྩོམ་སྒྲིག་པའི་དཔུང་ཁག་བཟང་པོ་ཞིག་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུ་དང་།ཁོང་ཚོའི་རིག་གནས་དང་རྩོམ་རིག་གི་བྱང་ཚད་མཐོ་ནས་མཐོ་རུ་འདེགས་རྒྱུར་རག་ལུས་ཡོད།གང་ལགས་ཤེ་ན།རྩོམ་སྒྲིག་པ་དེ་ཉིད་རིག་རྩལ་བརྩམས་ཆོས་ཀྱི་ཀློག་པ་པོ་ཆེས་ཐོག་མ་དེ་རེད་ལ།བརྩམས་ཆོས་ཀྱི་རིན་ཐང་བཟང་ངན་ལ་བརྡར་ཤ་གཅོད་མཁན་ཆེས་ཐོག་མ་དེའང་ཡིན་པས།རྩོམ་སྒྲིག་པའི་ཡོན་ཚད་དང་བསམ་བློའི་ཁྱད་པར་ལས་བརྩམས་འབྲས་ཀྱི་ལས་དབང་ལ་ཧེ་བག་བསམ་ཡུལ་འདས་པ་ཤོར་སྲིད་པ་དཔེརན།ནང་སྙིང་སྟོབས་ཀྱིས་དག་ཅིང་ཕྱི་བཟོ་དུས་ལ་ཡོལ་བའི་བརྩམས་འབྲས་སྐམ་ཞིང་རིད་པ་ཁག་ཅིག་ལེགས་པོར་མཐོང་སྟེ་སྤྲོས་ཤོམ་དང་བཅས་སྤེལ་དང་།ཚེ་སྲོག་གི་ངར་ཁ་ཁོང་ནས་འབར་ཞིང་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་རོ་བཅུད་གཏིང་ནས་སྨིན་པའི་བརྩམས་འབྲས་ཀྱི་ཁྱེའུ་སྐོར་ཞིག་ནི་གོམ་པ་མ་སྤོས་གོང་ནས་ལྔ་ལམ་ལ་བརྫངས་པ་ལྟ་བུའོ།འདི་ནི་མངོན་ཆེ་ལ་གོ་སླ་བའི་དཔེ་ཙམ་དུ་ཟད།

སྤྱིར་རྩོམ་རིག་དུས་དེབ་ཀྱི་ལས་འགན་དེ་གང་བསྐུར་འོངས་པའི་བརྩམ་བྱ་རྣམས་འགོད་ཐུབ་ཙམ་ཞིག་གིས་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་པར།རྩོམ་རིག་གི་ལ་རྒྱ་སྲུང་བ་དང་།གཞོན་སྐྱེས་རྩོམ་པ་པོ་གསོ་སྐྱོང་།ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་བརྩམ་བྱ་གང་མང་འགོད་སྤེལ་གྱིས་རྒྱ་ཁྱབ་ཀློག་པ་པོའི་སྤྱན་ལམ་དུ་བསྟར་བ་སོགས་ཐབས་དང་རྣམ་པ་དུ་མའི་སྒོ་ནས་རྩོམ་རིག་གི་བྱ་གཞག་ཧྲིལ་པོ་གོང་ནས་གོང་དུ་སྤེལ་བར་སྨན་སླེབས་ཐོན་པ་བྱ་དགོས་པ་ཡིན་ལ།དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་ཐུབ་མིན་ནི་རྩོམ་སྒྲིག་པའི་བསམ་བཀོད་དང་ཐད་ཀར་འབྲེལ་ནས་ཡོད་ཕྱིར།གང་སྒྲིག་སྤེལ་བྱས་པའི་བརྩམས་ཆོས་རྣམས་བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་གཞུང་དང་མཐུན་ཞིང་།རྩོམ་པ་པོའི་དགོངས་སྙིང་གང་ཡིན་པ་ཀློག་པ་པོའི་ཡིད་ངོར་བརྡ་གསལ་པོར་འཕྲོད་པ་ཞིག་དགོས་པ་ནི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་ནི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་རང་ཡིན་པ་གཏོགས་དཔར་སྒྲིག་པ་མིན་པས་བླང་བྱའམ་ཚད་གཞི་ཆེས་དམའ་མཐར་གྱུར་པ་དེ་འདྲ་ཞིག་ལེན་ཞིང་སྲུང་བ་ཙམ་གྱིས་ཅི་ལ་འཐུས།

ཚད་གཞི་ངེས་ཅན་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ན།རྩོམ་རིག་དུས་དེབ་ཀྱི་ཡར་བསྐྱེད་གོང་འཕེལ་ཙམ་མ་ཟད་གང་དེའི་འཚོ་གནས་ཀྱང་རྩོམ་པ་པོའི་གསར་རྩོམ་གྱི་མང་ཉུང་དང་བཟང་ངན་ལ་བརྟེན་པའམ་རག་ལུས་པ་ཞིག་ཡིན་མོད།དེ་ཡང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ།དུས་དེབ་བམ་རྩོམ་སྒྲིག་པ་རང་ངོས་ཀྱི་ཐབས་ནུས་འདོན་སྤེལ་བྱ་ཚད་ལ་ལྟོས་པའི་འབྲས་བུ་མི་འདྲ་བ་ཐོན་གྱིན་ཡོད་པ་ཀུན་གྱི་མཐོང་སྣང་དུ་གྲུབ་པ་བསྙོན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར།དེས་ན།རྩོམ་སྒྲིག་པའི་ངོས་ནས་གང་རིམ་སྡེ་ཁག་གམ་དབུ་ཁྲིད་ཀྱི་ཐུགས་ཁུར་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་པ་གཞིར་བཅས་པའི་ཐོག་དུས་དེབ་ཀྱི་གནས་ཚད་གཏན་འཁེལ་དང་།སྐྱོར་ཐོབ་པ་གཞིར་བཅས་པའི་ཐོག་དུས་དེབ་ཀྱི་གནས་ཚད་གཏན་འཁེལ་དང་། ལེ་ཚན་བཀོད་སྒྲིག་བྱ་ལུགས།དཔར་གཞི་སྒྲིག་སྟངས།རྩོམ་ལུས་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་དང་དེ་དག་སོ་སོས་དུས་དེབ་ཐོག་ཟིན་པའི་གནས་བབ་དང་གཞི་ཁྱོན་བགོ་ཚུལ།རྩོམ་པ་པོར་འབྲེལ་ལམ་འཛུགས་རྒྱུ་དང་ཁོང་ཚོ་གསར་རྩོམ་ལ་སྐུལ་ཐབས།བརྩམས་འབྲས་ལེགས་རིགས་ལ་དཔྱད་བསྡུར་དང་འབྲེལ་བའི་ཉམས་མྱོང་ཕྱོགས་བསྡོམས་དང་སྐྱོན་སེལ་བྱ་ལུགས།དུས་དེབ་ཀྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་དང་འགྲེལ་ཚོང་བྱ་སྟངས།ཀློག་པ་པོའི་གྲུབ་ལུགས་དང་འགོས་འདུན་ལ་ཉམས་ཞིབ་ཀྱིས་རྒྱུས་མངའ་ཡོང་བ་བྱ་རྒྱུ།རྩོམ་རིག་རང་ངོས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང་ཁྲོམ་རའི་ཁྱད་ཆོས་ཞིབ་འཇུག་གིས་ངོས་འཛིན་གསལ་པོ་ཐོབ་པ་བྱ་རྒྱུ་སོགས་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱབ་སྟེ།རྩོམ་རིག་གི་ལ་རྒྱ་སྲུང་ཞིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རིག་གནས་དགོས་འདུན་སྐོང་ཐུབ་པ་དང་།ཀློག་པ་པོའི་དགོས་མཁོ་དང་འཚལ་ལ་ཡར་བསྐྱེད་ཀྱི་ལམ་སྣེ་ཡང་འཁྲིད་ཐུབ་པའི་ཕུལ་བྱུང་བརྩམ་བྱ་གང་མང་འདོན་བཀོད་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱའི་ཐད་བསམ་གཞིགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཞིང་ལག་ལེན་གྱི་བང་རྩལ་བསྐྱེད་དགོས་སོ།

དྲུག

རྩོམ་རིག་དཔྱད་གཏམ་བརྗོད་རྒྱུ་དེ་རྩོམ་རིག་གི་བྱ་བཞག་ཧྲིལ་པོའི་གྲུབ་ཆ་འགངས་པོ་ཆེ་ཞིག་རེད་ལ། དེས་རྩོམ་པ་པོའི་དགོངས་གཞི་གང་ཡིན་པ་ཐབས་དང་རྣམ་པ་ཅི་འདྲ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་མངོན་པར་མཚོན་གྱི་ཡོད་པར་དབྱེ་ཞིབ་བྱས་ཏེ།རྒྱ་ཁྱབ་ཀློག་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་བརྩམ་བྱའི་ནང་དོན་ལ་གོ་བ་ལོན་རྒྱུ་དང་རྩོམ་གྱི་བརྗོད་སྙིང་ལ་ངེས་ཤེས་འདྲོང་རྒྱུ་ལམ་སྣེ་ཁྲིད་པའི་རོགས་ཕན་བླ་ལྷག་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡོད་ལ།རྩོམ་རིག་གཅིག་གི་སྐྱོན་ཡོན་ནམ།རྩོམ་པ་པོ་གཅིག་གི་རྩོམ་གྱི་ལེགས་ཉེས།ས་ཁོངས་དང་དུས་སྐབས་ངེས་ཅན་ཞིག་གི་བྱུང་འཕེལ་ལོ་རྒྱུས་ལས་འཕྲོས་པའི་ཉམས་མྱོང་དང་བསླབ་བྱ་སོགས་ལ་ཕྱོགས་བསྡོམས་དང་དབྱེ་ཞིབ།རྩོམ་རིག་རང་ངོས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་།ཁྱད་ཆོས།འཕེལ་འགྱུར་ཆོས་ཉིད།དེ་བཞིན་རྩོམ་རིག་འཕེལ་རྒྱས་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བའི་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་དང་། རྩོམ་རིག་དང་རང་བྱུང་།མི།ཤེས་རིག་བཅས་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་སོགས་ལ་གཏིང་ཚུགས་པའི་དབྱེ་ཞིབ་དཔྱད་བརྡར་བྱས་པ་བརྒྱུད་རྩོམ་རིག་དང་རྩོམ་རིག་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ནང་རྒྱུ་ཕྱི་རྐྱེན་ལ་ངོས་འཛིན་གསལ་ཁ་ཇེ་ཆོད་ཅིག་ཐོབ་ཐུབ་ལ།དེས་དངོས་ཤུགས་ཅི་རིགས་ནས་ནང་དོན་གྱི་ཟབ་ཁྱད་དང་།སྒྱུ་རྩལ་གྱི་མཚོན་ཐབས།ནང་དོན་དང་རྣམ་པ་གཉིས་གཞི་གཅིག་ཏུ་སྤྲེལ་ཚུལ་སོགས་ཕྱོགས་དང་ཟུར་སྣེ་མང་པོའི་ཐོག་ནས་རྩོམ་པ་པོའི་གསར་རྩོམ་གྱི་བྱ་གོང་འཕེལ་འགྲོ་རྒྱུར་ཡར་འདེགས་ཀྱི་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཐོན་གྱི་ཡོད།

དེ་ནི་སྤྱི་ཐོག་ནས་བཤད་པ་ཞིག་རེད་ལ། རྩོམ་རིག་དཔྱད་བརྗོད་རང་ངོས་ཀྱི་བྱེད་ལས་ལུགས་དང་མཐུན་པ་ཞིག་ཀྱང་རེད།ཡིན་ནའང་།ལུགས་དང་མཐུན་པ་ཡོད་ཚད་ལག་ལེན་དུ་སྤེལ་མི་ཐུབ་ལ།ལག་ལེན་དུ་བསྟར་བ་ཐམས་ཅད་ལུགས་དང་མཐུན་པ་ཞིག་ནི་དེ་བས་མི་འོང་།རང་རེ་བོད་ཀྱི་དེང་རབས་རྩོམ་རིག་ལ་ཆ་བཞག་ནས་བཤད་ན།རྩོམ་རིག་དཔྱད་བརྗོད་ཀྱི་བྱ་བ་དེ་ཉིད་རྩོམ་རིག་གི་བྱ་གཞག་ཧྲིལ་པོའི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་བྱས་ཏེ་གསར་རྩོམ་དང་གོམ་བགྲོད་མཉམ་པར་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་དགོས་མོད།དོན་དངོས་ཐོག་སྤྱིར་གསར་རྩོམ་འཕེལ་བགྲོད་དལ་པོ་ཞིག་རེད་ལ།ཡང་སྒོས་དཔྱད་བརྗོད་ཀྱི་གོམ་བགྲོད་དེ་ནི་བས་འགོར་ཞིག་ཡིན་པས།གསར་རྩོམ་གྱི་བྱ་བ་འཁྲུག་ཆ་དོད་པོས་གོང་དུ་འཕེལ་རྒྱུར་ལམ་འཁྲིད་དམ་གཞོགས་འདེགས་ཀྱི་རོགས་ཕན་སྒྲུབ་རྒྱུ་ལྟ་ཞོག ཉྭ་ལ་འཁྲིལ་བའི་དུག་ཚལ་ལྟར་ཕན་མེད་འགོར་རྐྱེན་བྱེད་པའི་གཞི་རུ་གྱུར་ཡོད་པ་ཀུན་གྱིས་ཤེས་གསལ་རེད།

སྤྱིར་བོད་ཀྱི་དེང་རབས་རྩོམ་རིག་ཁྲོད་དཔྱད་བརྗོད་རྩོམ་ཡིག་གི་གྲངས་འབོར་ཉུང་ངུ་ཞིག་རེད་ལ།སྤུས་ཚད་ལོངས་པའམ་མཚན་ཉིད་ཚང་བའི་དཔྱད་བརྗོད་རྩོམ་ཡིག་སྟེ།དཔྱད་པ་སྔོ་སིང་གིས་ལེགས་ཉེས་བཟང་ངན་འབྱེད་པའི་མཐའ་འདོམས་རྐང་ཚུགས་པར་འཇོག་ནུས་པ་ནི་དེ་བས་དཀོན་པར་མཐོང་།རྒྱུན་དུ་མཐོང་མང་བའི་དཔྱད་བརྗོད་སྐོར་ཞིག་ནི་སློབ་ཚན་ཁྲིད་གཞི་ལྟ་བུར་བྱུང་ལ།དེ་དག་གིས་རྩོམ་པ་པོ་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་གི་ཆེ་བའི་ཆེ་རབས་དང་།ཁོའམ་ཁོ་མོའི་བརྩམས་ཆོས་ག་གེ་མོ་ཞིག་གི་རྒྱབ་ལྗོངས་དེ་དང་དེ།ནང་དོན་འདི་དང་འདི་རེད་ཞེས་ཞིབ་པར་འཕྲལ་ཏེ་ཀ་བར་འཇག་མའི་ལྷན་པ་མང་དུ་རྒྱབ་རྗེས།རྗོད་བྱེད་སྙན་ཞིང་འཇེབས་ལ་བརྗོད་དོན་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་སོགས་སྤོམ་ཚིག་སྐམ་པོ་རུ་སྒྲིག་གང་ཐུབ་བྱེད་པ་ལས།དགོས་ངེས་ཀྱི་དཔྱད་པས་སྟོངས་པ་དང་།སྐོར་ཞིག་ནི་བཀླགས་རྗེས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་ལྟ་བུར་བྱུང་བ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་རྩོམ་པ་པོ་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་གི་བརྩམས་ཆོས་ག་གེ་མོ་ཞིག་བརྗོད་བྱ་དོན་གྱི་མཐའ་ཡངས་ཤིང་འཇིངས་མཐུག་པ་དང་།རྗོད་བྱེད་ཚིག་གི་སྡེབ་སྦྱོར་བཟང་ཞིང་བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་གཞུང་དང་མཐུན་པ་སོགས་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་མང་རྒྱ་འདོགས་པ་ཙམ་ལས།ཡང་སྙིང་བརྗོད་དོན་གཏིང་ཇི་ལྟར་ཟབ་པ་དང་།རྒྱ་ཇི་ལྟར་ཆེ་བ།གོ་རྒྱུ་ཇི་ལྟར་མང་བ་སོགས་ལ་དཔྱད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དབུལ་ལ།རྗོད་བྱེད་ཚིག་གམ་སྒྱུ་རྩལ་མཚོན་ཐབས་ཐད་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་གང་དང་གང་མངའ་བའང་བརྗོད་རྒྱུ་མེད་པར་མཐོང་།དེ་ཡང་མཐར་གཏུགས་ན་བསམ་ཚུལ་ལམ་ལྟ་བ་ངན་པ་ཞིག་སྟེ།དཔྱད་བརྗོད་སྤེལ་ཕྱིན་བསྟོད་བསྔགས་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་པར་སྙམ་པའི་བསམ་བློ་གུ་དོག་པོ་དེས་བསླད་པར་བདག་སེམས་སོ།

དོན་དངོས་ཐོགདཔྱད་བརྗོད་ནི་དཔྱད་པ་གཏོང་བ་ཞིག་ཡིན་པས།ལེགས་པའི་ཆར་བསྟོད་པའི་མཐེ་བོང་སྒྲེང་ཞིང་།ཉེས་པའི་ཆར་སྨད་པའི་ངར་ཁ་སྒྲོག་དགོས་པ་ནི་སྨྲ་མི་དགོས་པ་ཞིག་རེད།ཡིན་ནའང་།ལེགས་པར་ལེགས་ལུགས་ཡོད་ལ་ཉེས་པར་ཉེས་ཚུལ་ཡོད་པས།བསྟོད་པའི་མཐེ་བོང་སྒྲེང་བ་ལེགས་ཆ་བགྲང་ཞིང་དབྱེ་དཔྱད་ནན་ཏིག་བྱེད་པའི་ལམ་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་མཚོན་པར་བྱེད་དགོས་ལ།སྨད་པའི་ངར་ཁ་སྒྲོག་པའང་སྐྱོན་སེལ་གྱི་གནས་ལུགས་འདྲེན་པའི་ཐོག་ནས་ལྷང་ལ་བུད་པ་བྱེད་དགོས་པ་མ་གཏོགས།ཚིག་སྐམ་བཙན་སྒྲིག་བྱས་པའི་ཁ་གཡང་ཙམ་གྱིས་རྔོ་ཅི་ཡང་ཐོགས་པར་མི་འགྱུར།

རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་རྩོམ་རིག་གི་སྔོན་བྱུང་ལོ་རྒྱུས་དང་དེང་གི་འཕེལ་ཚུལ་ལ་བལྟས་པ་ཡིན་ན།རྩོམ་རིག་དཔྱད་བརྗོད་ལ་རང་ལུགས་དང་གྲུབ་མཐའ་མི་འདྲ་བ་བགྲང་གིས་མི་ལང་བ་ཙམ་ཡོད་ལ།དེ་དག་སོ་སོས་གང་ལ་དཔྱད་པར་བྱ་བའི་བརྩམས་ཆོས་དེར་ཕྱོགས་སམ་ཟུར་སྣེ་གང་འདྲ་ཞིག་ནས་རིག་ལམ་གང་འདྲ་ཞིག་འདེད་དེ་དགག་སྒྲུབ་དཔྱད་གླེང་བྱ་བའི་ཚུལ་ཡང་མཐའ་ཡས་པ་ཙམ་ཡོད་མོད།བརྒྱ་བཤད་སྟོང་ལ་བཤད་ཀྱང་།ཡོས་ལ་འབབ་རྒྱུ་རྩམ་པ་ཞེས་པ་ལྟར།ཕུགས་གཏུགས་ས་དེ་གང་ལྟར་བརྩམས་ཆོས་ཀྱི་ལེགས་ཉེས་བླང་དོར་འབྱེད་པའི་ཐོག་བབ་དགོས་པས།ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དགོངས་སྙིང་རླབས་པོ་ཆེའམ་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་རང་མདངས་གཏིང་ནས་འབར་བ་དེར་བསྔོག་འདོན་དང་གསལ་འདེབས་ཀྱིས་གངས་ལ་ཉི་མ་ཤར་བ་ལྟ་བུར་བྱེད་ནའང་རུང་།དུས་མིན་བསམ་བློའི་སྙིགས་རོའམ་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་མཚོན་སྟོབས་རྨང་ནས་ཤོབ་བ་དག་ལ་བསུན་འབྱིན་དང་དགག་སྒྲུབ་ཀྱིས་མར་གྱི་ནང་ནས་སྤུ་བཏོན་པ་ལྟར་བྱེད་ནའང་རུང་།ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དཔྱད་པ་སྔོན་སོང་གིས་རིགས་པའི་ཕུ་ཐག་ཆོད་པ་ཞིག་དགོས་པ་ནི་གནད་ཀྱི་དམ་པ་རེད།དེས་ན།གནད་ཀྱི་དམ་པ་འདི་ལག་ལེན་གྱི་སྙིང་པོར་དྲིལ་ཐུབ་མིན་གྱི་འགག་རྩ་དེ་དཔྱད་བརྗོད་པ་རང་ངོས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་ལ་ཐུག་གི་ཡོད་ཕྱིར།དཔྱད་བརྗོད་པའི་བྱང་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་ཤིག་རེད་ལ།དེ་ཡང་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་དཔྱད་བརྗོད་ཀྱི་ད་ལྟའི་གནས་བབ་དང་སྦྱར་ཏེ་གཙོ་ཆེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན་གཤམ་གསལ་གྱི་དོན་གནད་ཁག་ལ་དོ་གལ་ལམ་བསམ་གཞིགས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས་ཏེ།

གཅིག གནའ་དེང་ཕྱི་ནང་གི་རྩོམ་རིག་བརྩམས་ཆོས་གང་མང་བལྟ་ཀློག་གིས་རྩོམ་རིག་ཅེས་པ་ཡང་སྙིང་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་།དེར་བྱུང་འཕེལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་།ཁྱད་ཆོས།འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་སོགས་གང་འདྲ་ཞིག་ཡོད་པར་མྱོང་གྲུབ་ཀྱི་ངེས་ཤེས་འདྲོང་ཐུབ་པ་བྱ་དགོས།

གཉིས། མཚན་ཉིད་རིག་པའི་བློ་སྦྱོང་ལ་ཤུགས་སྣོན་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བརྒྱབ་ཏེ།ཡང་དག་པའི་འཇིག་རྟེན་ལྟ་ཚུལ།མི་ཚེའི་ལྟ་ཚུལ།རིན་ཐང་ལྟ་ཚུལ་སོགས་རྐང་ཚུགས་པོ་ཞིག་ཡོང་བ་བྱ་དགོས་པ་མ་ཟད།རྩོམ་རིག་གི་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས།དེ་མིན་མཛེས་རིག་དང་།སེམས་ཁམས་རིག་པ།སྤྱི་ཚོགས་རིག་པ་།ཆོས་ལུགས་རིག་པ།རིག་གནས་རིག་པ།འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་རིགས་པ་སོགས་རྩོམ་རིག་དང་འབྲེལ་བའི་རིག་ལམ་ཁག་ལ་རྒྱུས་མངའ་དང་གོམས་འདྲིས་ཐོན་པ་བྱ་དགོས་པ།

གསུམ། བོད་ཀྱི་རྩོམ་འབྱུང་ལོ་རྒྱུས་དང་།དེ་ཚུད་པའི་རིག་གནས་སྤྱིའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གྲུབ་ལུགས་དང་འཕེལ་བགྲོད་ལས་མཚོན་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་དང་།ད་ལྟའི་གནས་སྟངས།ཕྱིས་འབྱུང་གི་འཕེལ་ཕྱོགས་སོགས་ལ་གཏིང་ཚུགས་ཤིང་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བའི་བསམ་མནོ་བཏང་སྟེ་ངེས་ཤེས་གསལ་པོ་རྙེད་ཐུབ་པ་བྱ་དགོས་པ།བཞི།འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་ཕྱོགས་དང་།དུས་བབ་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལ་ཡིད་གཟབ་དང་བསམ་གཞིགས་ཀྱིས་དུས་རབས་ཀྱི་རླབས་ཀྱི་རླབས་རྒྱུན་གཡོ་ཕྱོགས་དང་བསམ་བློའི་ནང་སྙིང་ལ་ངོས་འཛིན་གསལ་ཁ་ཆོད་པ་ཞིག་ཐོབ་པ་བྱ་དགོས་པ་སོགས་སོ།

                       བདུན།

སྤྱིར་རྩོམ་རིག་ཞེས་པ་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་བླ་སྲོག་ཟིན་བྲིས་སུ་བཏང་པ་ཞིག་ཡིན་ན།དེར་སྤྱིར་མཐུན་གྱི་ཆ་ཞིག་ཡོད་པ་སྨོས་མི་དགོས།ཡིན་ནའང་།མི་བུ་གང་དུ་གནས་བཅའ་བའི་ཡུལ་གྱི་བཀོད་པ་མི་གཅིག་ལ།ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་ཇི་ལྟར་འབྲེལ་བའི་ཚུལ་ལུགས་ཀྱང་མི་འདྲ་བས།ཟིན་བྲིས་དེ་ལས་མཐོང་བའི་མི་བུ་འཚོ་བའི་རྟེན་དང་། རྟེན་དེ་ལ་གཞི་ཇི་ལྟར་བཅོལ་བའི་ཚུལ་ལུགས་ཀྱང་རང་མཚན་གྱི་ཆ་ཞིག་རེད།སྤྱི་མཐུན་དང་ཐུན་མིན་རང་མཚན་གྱི་ཆ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་སྡེབ་པ་ལས་རྩོམ་རིག་གི་རང་གཤིས་རྣལ་མ་དེ་གྲུབ་ལ།དེ་ཡང་སྤྱི་མཐུན་གྱི་ཆ་དེ་ཁོང་དུ་ཞུགས་ནས་སྲོག་གི་དབང་པོ་སྦྱིན་ཞིང་།ཐུན་མིན་རང་མཚན་གྱི་ཆ་དེས་འཚོ་བཅུད་ཀྱི་ངར་ཁ་བླུད་དེ་སྲོག་གི་དབང་པོ་དེ་ཉིད་གསོན་ཤུགས་ཀྱིས་ཕྱུག་པར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

སྲོག་གི་དབང་པོ་འཚོ་བཅུད་ཀྱི་ངར་ཁར་བརྟེན་ནས་གསོན་ཤུགས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར།རྩོམ་རིག་སྤྱི་མཐུན་གྱི་སྙིང་པོ་དེ་ཡང་ཐུན་མིན་རང་མཚན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ལ་བརྟེན་ནས་གསོན་ཉམས་དོད་པར་འགྱུར་གྱི་ཡོད་དེ།ང་ཚོས་རྒྱུན་པར་མི་རིགས་ཁྱད་ཆོས་ཇི་ཙམ་གསལ་བ་ཡོད་ན་འཛམ་གླིང་རང་བཞིན་དེ་ཙམ་གྱིས་ཤུགས་ཆ་བ་ཡོད་ཅེས་ཤོད་ཀྱི་ཡོད་པའང་གནད་འདི་ལ་ཐུག་པ་རེད།

འོ་ན་བོད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ལ་སྟེ།གངས་རིའི་འོད་མདངས་མངོན་པར་འཚེར་ཞིང་།མར་རྩམ་གྱི་དྲི་ངད་གཏིང་ནས་ཁ་བ་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་དགོས་ཤེ་ན། གཙོ་བོ་བརྗོད་བྱ་གདམ་ལུགས་དང་། རྗོད་བྱེད་སྤེལ་སྟངས། རྗོད་བྱེད་ཚིག་གིས་བརྗོད་བྱའི་དོན་རྣམས་ཇི་ལྟར་མཚོན་ཚུལ་སོགས་གསུམ་སྟེ།མདོར་བསྡུས་ན་ནང་དོན་དང་རྣམ་པ་གཉིས་ཇི་ལྟར་མཚོན་ཚུལ་སོགས་གསུམ་སྟེ།མདོར་བསྡུས་ན་ནང་དོན་དང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཐད་ནས་རྒྱུན་འཛིན་དང་གསར་གཏོད་དང་འབྲེལ་བའི་བསམ་གཞིགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལག་ལེན་གྱི་སྟངས་སྟབས་བསྒྱུར་དགོས་པར་སྙམ།

ངོ་བོའི་ཐོག་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ན་རྩོམ་རིག་དེ་ཉིད་མིའི་རིག་པ་ཡིན་པས།གང་དེས་ཡུལ་ལྗོངས་དང་།ཁོར་ཡུགདོན་རྐྱེན།བྱ་སྒུལ།སྐད་བརྡ།སེམས་ཁམས་སོགས་ཞིབ་འབྲི་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་སྣའི་སྣང་བརྙན་གསོན་ཉམས་དོད་པོར་བཀོད་བཞེངས་བྱ་རྒྱུར་རོགས་འདེགས་བྱེད་པ་རེད་ལ།དེ་ཡང་མཐར་གཏུགས་ན་མི་གཤིས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་གཏིང་ཚུགས་པའི་བསྔོན་འདོན་དང་མངོན་མཚོན་བྱ་ཕྱིར་རེད།དེ་ནི་རྩོམ་རིག་གི་བླང་བྱ་ཆེས་མཐོ་བ་ཞིག་རེད།ཡིན་ནའང་།མི་གཤིས་ཞེས་པ་ཡུལ་དུས་གནས་སྐབས་བྱེ་བྲག་པ་ཞིག་གི་ནང་བྱུང་ཞིང་ཆགས་པ་དང་།འགྱུར་ཞིང་འཕེལ་བ་ཞིག་རེད་མ་གཏོགས་ཅང་མེད་ནམ་མཁའི་ལྷ་མོ་ལྟ་བུ་ངོས་བཟུང་མེད་པའི་སྤྱི་མཚན་སྐམ་པོ་ཞིག་གཏན་ནས་མ་རེད།དེར་བརྟེན།མི་གཤིས་ཆགས་གྲུབ་ཡོང་སའི་ཡུལ་དུས་གནས་སྐབས་བྱེ་བྲག་པ་དེར་ཉང་ཞིབ་ཀྱིས་ངོས་འཛིན་གསལ་ཁ་ཐོན་པ་ཐོབ་ཐབས་བྱ་དགོས་ལ།གང་དེའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་རིམ་དང་།འཕེལ་རིམ་དེ་དག་ཆད་མེད་གཞི་གཅིག་ཏུ་སྦྲེལ་བར་བྱེད་པའི་སྲོག་ཤིང་ངམ་དབུགས་རྒྱུན་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་རིག་གནས་ཀྱི་ཆགས་གྲུབ་སྟངས་བྱེ་བྲག་པ་ནི་ཨ་ཡོད་ནང་གི་ད་ཡོད་དང་།སྒོང་ངའི་ནང་གི་སེལ་རིལ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས།དེར་མྱོང་འདྲིས་དང་སྦྱར་བའི་ངེས་ཤེས་སྒྲོ་འདོགས་ཆོད་པ་ཞིག་རྙེད་པ་བྱ་རྒྱུ་ནི་དེ་བས་གལ་ཆེ་བ་ཞིག་རེད།

སྤྱིར་རིག་གནས་ཅེས་པ་ཡང་སྙིང་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པའི་སྐོར་ལ་བཤད་ཚུལ་འདོད་སྟངས་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཡོད་པ་མ་ཟད།རིགས་དང་རྣམ་དབྱེའི་ཁྱད་པར་ཡང་འཇོག་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་མཐའ་ཡས་པ་ཙམ་ཡོད་མོད།མི་རིགས་ཀྱི་བླ་སྲོག་ཟིན་བྲིས་སུ་འདེབས་པའམ་སྐྱིད་སྡུག་གི་མྱོང་བ་དབྱངས་སུ་གྱེ་བར་བརྟེན་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྗེན་པར་གསལ་ལ་སྙེག་པའི་རྩོམ་རིག་པ་ཞིག་གི་ངོས་ནས་བཤད་ན།རིག་གནས་ཀྱི་མངོན་ཚུལ་བྱེ་བྲག་པ་སོ་སོར་འདྲིས་ཆ་དགོས་པ་སྨོས་མེད་ཐོགདེ་བས་མངོན་ཚུལ་བྱེ་བྲག་པ་དེ་དག་གི་ཁོང་ན་ཞུགས་པའི་སྲོག་སྙིང་སྟེ་རིག་གནས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ལ་ངོས་ཟིན་གཏིང་ཚུགས་པ་ཞིག་ལོན་པ་ཅིས་ཀྱང་བྱ་དགོས།

རང་རེ་བོད་མི་རིགས་ལ་ཆ་བཞག་ན་གངས་རིའི་མུ་མཁྱུད་ཀྱིས་མཐའ་ནས་སྐོར་བའི་མདོ་དབུས་མཐོ་སྒང་འདིར་འཚོ་ཞིང་གཞེས་ནས་མི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་ཕྱིན་ཡོད་ལ།ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་རིམ་སོ་སོའི་ནང་ལྟོ་གོས་གཏམ་གསུམ་དང་སྦྱར་བའི་འགྲོ་འདུག་འཆག་ཉལ་གྱི་རྩོལ་བ་དང་དེ་འབྲེལ་གྱི་འབྲས་བུ་ལས་གྲུབ་པའི་རིག་གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོ་ཞིག་སྐྲུན་ཡོད་པ་མ་ཟད།དེ་དག་ཀྱང་ཡུལ་དུས་གནས་སྐབས་སོ་སོའི་དགོས་དབང་དང་བསྟུན་པར་སྙིགས་དོར་བཅུད་ལེན་གྱི་སྤངས་བླངས་རབ་དང་རིམ་པ་བྱས་ཏེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུན་སྲོལ་རིག་གནས་རབ་དང་རིམ་པ་ཆགས་ཤིང་གྲུབ་ཡོད་པ་དང་།དེ་བས་སྔར་ཡོད་རིག་གནས་ལ་རྒྱུན་འཛིན་དང་དུས་བསྟུན་བསྒྱུར་བཀོད་ཇི་ལྟར་བྱས་པའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོ་ཁ་བ་རི་པའི་རིག་གནས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ཏེ།རང་བྱུང་ཁམས་ལ་དུངས་ཞེན་ཇི་འདྲ་བྱེད་པ་དང་།རང་སེམས་སྙིམ་པོ་ཇི་ལྟར་འདུལ་བ།ཕུགས་ཡུལ་མ་འོངས་ཕྱོགས་ལ་སྨོན་སེམས་དང་རེ་དོགས་ཅི་འདྲ་ཞིག་འཆང་བ་སོགས་གསལ་ལེར་མངོན་འོང་གི་ཡོད།དེས་ན།རྩོམ་རིག་ལ་འཇུག་པ་རྣམས་ནས་བོད་མིའི་ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས་དང་།བསམ་པའི་འཁྱེར་སོ།བྱ་བའི་སྟོད་སྟངས་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་རྒྱད་སྲོལ་རིག་གནས་ལ་རྒྱུས་མཁའ་ཡོད་དགོས་ལ།དེ་དག་རིག་གནས་ཀྱི་གོང་བུ་གཅིག་ལ་སྒྲིལ་ཞིང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུན་གཅིག་ལ་མཐུད་པར་བྱེད་པའི་སྲོག་ཤིང་སྟེ།རིག་གནས་སྲོལ་རྒྱུན་ལ་རྐང་ཚུགས་པའི་ངེས་ཤེས་རྙེད་པ་བྱ་དགོས་པ་མ་ཟད།དེར་དུས་དང་འཚམ་པའི་འཚོ་བཅུད་ཀྱི་ངར་ཁའང་བླུད་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོད་པ་མ་ཟད།དེར་དུས་དང་འཚམ་པའི་འཚོ་བཅུད་ཀྱི་ངར་ཁའང་བླུད་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས།དེ་ལྟར་བྱུང་ན།ད་གཟོད“རྙིང་པ་ཐམས་ཅད་ལྷ་ཡི་སྲོལ་དུ་སྒོམ”སྟེ་མཁྲེགས་བཟུང་དམ་འཛིན་བྱེད་པའི་འདམ་དུ་མི་བྱིང་ལ།ཉྭ་ལ་འཁྲིལ་བའི་དུག་ཚལ་ལྟར་ཕན་མེད་གནོད་བྱེད་འབའ་ཞིག་ཏུ་སེམས་པའི་གཡང་སར་ཡང་ལྷུང་དོན་མེད་པས།མར་རྩམ་གྱི་དྲི་མ་གཏིང་ནས་ཁ་ཞིང་དུས་ཀྱི་འཛུམ་རིས་ལྷུག་པར་དགོད་པའི་རྩོམ་རིག་གི་སྟོན་མོ་ཡི་གར་འོང་བ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བཤམ་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད་པ་རེད།

རྩོམ་རིག་གི་སྐད་ཆའི་སྒྱུ་རྩལ་ཞིག་སྟེ།ཕྱི་སྐད་བརྡའི་ཉམས་ལ་བརྟེན་ནས་ནང་དོན་གྱི་འགྱུར་བག་མངོན་པར་མཚོན་པ་ཞིག་རེད་ལ།ཡང་སྐད་ཆ་ནི་མི་རིགས་ཤིག་གྲུབ་པའི་དན་རྟགས་བཙན་བརྗིད་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན་པས།རྩོམ་རིག་གི་སྒྱུ་རྩལ་རང་བཞིན་མཐོ་ས་ནས་མཐོ་རུ་འདེགས་དགོས་ནའང་རུང་།སྒྱུ་རྩལ་དེའི་ཐུན་མིན་གྱི་མི་རིགས་ཁྱད་ཆོས་མངོན་པར་གསལ་བ་ཞིག་བྱེད་ནའང་རུང་།ཐམས་ཅད་སྐད་བརྡའི་ཁྱད་པར་ལ་རག་ལུས་པ་ཡིན་ན།གང་དེའི་རང་བཞིན་དང་བྱེད་ལས་ལ་ཡིད་གཟབ་དང་གཙིགས་མཐོང་ཆེན་པོ་བྱེད་དགོས་པ་ནི་སྨྲ་མི་དགོས་པའི་གནད་ཉིད་དུ་འཁུམས།

རང་རེ་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ལ<<སྲིད་པ་ཆགས་གླུ>>ལྟ་བུའི་གདོད་མའི་སྙན་ངག་ཕར་བཞག“ཆབ་ཆབ་ནྀ་ཕ་རོལ་དང་།ཡར་ཆབ་ནྀ་ཕ་རོལ་ན”ལྟ་བུ་རྗེ་བློན་བར་བཞེངས་པའི་གསུང་མགུར་སྙན་ཞིང་འཇེབས་པ་དེ་དག་ནས་རྩིས་ནའང་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒལ་བའི་བྱུང་འཕེལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་ལ།རང་གཤིས་གསལ་བའི་ཕུལ་བྱུང་བརྩམས་འབྲས་ནམ་མཁའི་སྐར་ཚོགས་ལྟར་བགྲང་གིས་མི་ལང་བ་ཞིག་ཤུལ་ཏུ་བཞག་ཡོད་པ་དེ་དག་གིས་སྐབས་སོ་སོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་བབ་དང་།བསམ་བློའི་འཁྱེར་སོ།རིག་གནས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་སོགས་མངོན་པར་མཚོན་གྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད།དེ་བས་སྐད་བརྡའི་སྤྱོད་སྟངས་དང་།ཚིག་གི་སྦྱོར་བ་སྤེལ་ཚུལ།རྒྱན་གྱི་མཛེས་ཆ་སྤྲོས་ཐབས།དོན་གྱི་འགྱུར་བག་ངོམ་ལུགས།རྩོམ་གྱི་གཤིས་ཀ་སྒྲུབ་ཚུལ་སོགས་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་མངར་ཁ་ཇི་ལྟར་སྐྲུན་པའི་ཐབས་དང་ལམ་བུ་ཚར་དུ་དངར་བ་མང་པོ་ཞིག་ཉམས་མྱོང་གི་དྲོད་མ་ཡལ་བར་བསགས་ཉར་བྱས་ཡོད་པ་རེད།ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་བརྩམས་འབྲས་ཀྱི་གཡུ་བྱུར་མུ་ཏིག་དེ་དག་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྟོང་སྐུད་གཅིག་གིས་བརྒྱུད་པ་ལས་ཡིད་དབང་འཕྲོག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་ཕྲེང་བ་ཚར་དུ་དངར་བ་ཞིག་གྲུབ་ལ།ཕྲེང་བ་དེ་ལས་ཐུན་མིན་གྱི་མདངས་དང་བྲོ་བ་སྐྱིད་ཅིང་།གཞན་གྱིས་འགྲན་དུ་མེད་པའི་བྱིན་རླབས་ཤིག་འབར་གྱིན་ཡོད་པ་ནི་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་རང་གཤིས་རྣལ་མ་དེ་རེད།

བོད་ཀྱི་དེང་རབས་རྩོམ་རིག་མཐོན་པོ་གནམ་ནས་ཐོལ་གྱིས་བབ་པ་མ་རེད་ལ།དོག་མོ་ས་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་རྡོལ་བ་ཡང་མིན་པར།ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུན་ཞིག་གི་སྣེ་ལ་མཐུད་དེ་སྔོན་མེད་ཀྱི་ལེགས་བཤད་གསར་པའི་དགའ་སྟོན་རྩོམ་པར་རིངས་པ་ཞིག་ཡིན་མོད།ད་ལྟའི་ཆར་གོམ་བགྲོད་དེ་ཙམ་མི་མྱུར་ལ།བརྟན་ཆ་ཡང་དེ་ཙམ་མི་དོད་དེ།ཨ་མའི་ནུ་ཞོ་འཐུང་རྒྱུ་ཉུང་དྲགས་པས་ལུས་ཀྱི་ཟུངས་ཤུགས་མི་འདེང་བའི་རང་མཚང་ཤད་ཀྱིས་མངོན་འོང་།དེས་ན།བོད་ཀྱི་དེང་རབས་རྩོམ་རིག་གི་སྲོག་གམ་སྙིང་པོ་སྐྱེད་ཕྱིར་རྩོམ་རིག་གི་ལས་ལ་འཇུག་པ་རྣམས་པས་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་དང་གང་དེའི་སྲོལ་རྒྱུན་ལ་རྒྱུས་མངའ་དང་ངེས་ཤེས་འདྲོང་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས་ལ།ཕྱོགས་གཞན་གཅིག་ནས་དམངས་ཁྲོད་རྩོམ་རིག་དང་རྩོམ་པ་པོའི་རྩོམ་རིག་གཉིས་ཀ་ཚུད་པའི་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རྩོམ་རིག་ལ་སློབ་སྦྱོང་དང་གོམས་འདྲིས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ།ཚིག་གི་སྤེལ་སྟངས་དང་།རྒྱན་གྱི་སྦྱོར་ལུགས།དོན་གྱི་སྟོན་ཚུལ།རྩོམ་གཤིས་ཁྱད་པར་བ་སྒྲུབ་ཐབས་སོགས་ཚིག་དོན་སྦྲེལ་ཚུལ་ལམ་སྒྱུ་རྩལ་མཚོན་ཐབས་ཐད་བོད་སྐད་ཡིག་གི་འགྲོ་ལུགས་དདང་མཐུན་ཅིང་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་བྲོ་བ་གཏིང་ནས་བསྐྱེད་པའི་ཁྱད་ཆོས་འབུར་དུ་ཐོན་པ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུར་བརྩོན་ལེན་བྱེད་དགོས།

བརྒྱད།

བུ་ཆུང་འཚར་ལོངས་ཀྱི་ལུས་ཟུངས་བསྐྱེད་རྒྱུར་ལྟོ་ནས་ཨ་མའི་ནུ་ཞོ་ནི་མེད་དུ་མི་རུང་བ།འདྲན་པའི་ཟླ་དང་བྲ་བའི་བ་ཞིག་ཡིན་མོད།ནམ་ཡང་ཨ་མའི་ནུ་ཞོ་འཇིབ་ནས་འདུག་པ་ནི་འཚར་རྒྱུ་མེད་པའི་བུ་ཆུང་ནུས་མེད་ཨ་མའང་ཡི་མུག་པ་ཙམ་དུ་ཟད།

ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བཞུར་རྒྱུན་རིང་མོའི་ནང་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ལའང་རིག་གནས་སྤྱི་དང་འདྲ་བར་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེན་བྱུང་ཡོད་ལ།རིན་ཐང་བྲལ་བའི་རྩོམ་རིག་གི་ཤུལ་བཞག་ཀྱང་རི་བོའི་གཏོས་དང་མཉམ་པ་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་ནང་དོན་དང་།རྩོམ་ལུགས་ཐབས་རྩལ་སོགས་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་ཧ་ལས་ཤིང་ཧང་སངས་དགོས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཕྱུར་བུར་གཏམས་ནས་ཡོད་པས།རྒྱལ་ཡོངས་ཙམ་མ་ཟད་ཐ་ན་འཛམ་གླིང་མི་རིགས་ཁག་གི་རྩོམ་རིག་རིག་གནས་ཀྱི་འདུ་ཁང་ཆེན་པོའི་ནང་ཡང་རང་ཉིད་ལ་དབང་བའི་གདན་ཐོབ་མི་དམན་པ་ཞིག་བཟུང་ཡོད་པ་རེད།འདི་ནི་ང་ཚོ་ཁ་བ་རི་པའི་རྒྱུད་པ་རྣམས་མུ་མཐུད་མདུན་ནས་མདུན་དུ་བསྐྱོད་པའི་ལམ་རྒྱགས་བཅུད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་རེད་མ་གཏོགས།ཅོལ་ཆུང་ཟ་ཉལ་གྱིས་རོལ་དུ་ཆོག་པའི་ཕ་གཞིས་སྙིང་དུ་སྡུག་པ་ཞིག་གཏན་ནས་མ་རེད།དེས་ན།ས་བཅད་གོང་མར་རང་རེ་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་དང་རྩོམ་རིག་ལ་རྒྱུས་མངའ་དང་།དེ་དག་གི་འཕེལ་འགྱུར་ལས་མཚོན་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ནང་སྙིང་དང་རང་གཤིས་ལ་སློབ་སྦྱོང་དང་གོམས་འདྲིས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས་ཞེས་སྨྲས་པའང་སྔོན་མེད་ལེགས་བཤད་གསར་པའི་དགའ་སྟོན་རྩོམ་པར་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་རྨང་གཞིའམ་སྔོན་འགྲོའི་ཆ་རྐྱེན་དུ་བསམ་པ་ཡིན་གྱི།མ་རྨོས་པའི་ལོ་ཏོག་ལ་བརྟེན་ཏེ་མཇུག་རིང་སྤྲེའུའི་རྣམ་ཐར་མུ་མཐུད་བག་ཡངས་སུ་སྐྱོང་བར་འདོད་པ་ནི་ཅིས་ཀྱང་མིན།

རྩོམ་རིག་ནི་རིག་གནས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་དང་མཚོན་ཚུལ་གལ་འགངས་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན་པས།གང་དེའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱང་རིག་གནས་སྤྱི་དང་འདྲ་བར་རྒྱུན་འཛིན་དང་གསར་གཏོད་ཀྱི་ཆ་གཉིས་འགལ་འདུ་གཅིག་བསྡུས་སུ་འཐབ་ཅིང་སྦྲེལ་བའི་ལམ་ནས་མངོན་དུ་འགྱུར་གྱི་ཡོད་པ་སྨོས་ཅི་དགོས།རྒྱུན་འཛིན་གྱི་ནང་སྙིང་མེད་པའི་གསར་གཏོད་དེ་ནམ་མཁའི་པད་མོའི་རོགས་ཟླར་ཆས་འགྲོ་ལ།གསར་གཏོད་ཀྱི་བཅུད་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུན་འཛིན་ཡང་སྡོང་རྒན་སྐམ་རུལ་གྱི་ལས་དབང་ལས་ཐར་རེ་སྐན།

རིག་གནས་སྤེལ་རེས་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱས་སྟེ།གཞན་གྱི་ལེགས་ཆ་བསྡུ་ལེན་གྱིས་རང་གི་སྟོང་ཆ་སྐོང་ཞིང་ཞན་ཆ་སེལ་བ་ནི་གསར་གཏོད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་དམ་པར་འཁུམས།དེ་ནི་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་གྱི་རྩོམ་རིག་དང་རིག་གནས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ར་སྤྲོད་བྱས་པའི་སྤྱི་མཐུན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཅིག་རེད།རང་རའི་བོད་ལ་ཆ་གཞག་ན།ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གཙང་ཆབ་སྔོན་མོའི་བཞུར་རྒྱུན་ཁྲོད་མཐོ་སྒང་གི་ཆུ་ཕྲན་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་མ་པ་ཟད།སྤྱན་ཡངས་དཀྱེལ་ཆེས་རྒྱ་དཀར་ནག་དང་།ཨོ་རྒྱན།ཏ་ཟིག་སོགས་མཐའ་གྲུའི་ཆུ་སྣ་ཁག་ཀྱང་མང་པོ་ཞིག་གང་ཐུབ་ཅིས་ནུས་ཀྱི་ཁ་ལྗོངས་རིག་པའི་ཞིང་ས་གཤིན་པོ་རུ་དྲངས་པར་བརྟེན་ཤེས་རིག་འབྲུ་དྲུག་གི་སྙེ་མ་སེར་ལྷོག་ལྷོག་ཏུ་སྨིན་པར་གྱུར་ཡོད་ལ། ཡང་སྒོས་རྩོམ་རིག་གཅིག་པུར་ལྟོས་ནས་བཤད་ནའང་<<སྐྱེ་བོ་གསོ་ཐིགས>>དང་<<ཤེས་རབ་སྡོང་བུ>>སོགས་ལེགས་བཤད་དང་།<<ཁྱད་པར་འཕགས་བསྟོད>>དང<<ལྷ་ལས་ཕུལ་བྱུང་གི་བསྟོད་པ>>།<<སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ>>།<<དཔག་བསམ་འཁྲི་ཤིང>>སོགས་སྙན་ངག<<ཀླུ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བའི་ཟློས་གར>>དང<<འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་དགའ་བའི་ཟློས་གར>>སོགས་ཟློས་གར་རྩོམ་རིག<<མདོ་མཛངས་བླུན>>དང་<<སྐྱེ་རབས་སོ་བཞི་པ>>།<<ལས་བརྒྱ་པ>>སོགས་ཆོས་སྒྲུང་།<<འཕགས་པ་རྒྱ་ཆེར་རོལ་བ>>དང་<<དམ་ཆོས་པད་མ་དཀར་པོ>>སོགས་རྟོགས་བརྗོད་རྩོམ་རིག<<མེ་ལོང་མ>>ལྟ་བུའི་རྩོམ་རིག་གཞུང་ལུགས་སོགས་མང་དག་ཅིག་བོད་བསྒྱུར་ནང་འདྲེན་བྱས་པའི་ཤུགས་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་བྱ་གཞག་སྤྱི་ལ་གསར་གཏོད་རང་བཞིན་གྱི་འཕེལ་རྒྱས་སྔ་ན་མ་གྲགས་པ་རབ་དང་རིམ་པ་ཐོབ་ཡོད་པ་ཀུན་གྱིས་ཤེས་གསལ་ལྟར་རེད།

ཡིན་ནའང་།མཐོ་སྒང་གངས་རིའི་མུ་མཁྱུད་ཀྱིས་མེས་པོའི་མཐོང་ལམ་བཀག་ལ།བང་མཛོད་འགེང་མགོ་ཚུགས་པའི་ཡོད་ངོམ་གྱིས་ང་ཚོའི་སྒྱིད་ལུག་སྟེ།རང་རློམ་རྫིང་ཆུང་གཅིག་ལ་བརྟེན་པའི་ངན་མཚང་གིས་འབྲུ་དྲུག་སྙེ་མའི་མགོ་བོ་རྙིད་ཅིང་སྨད་པར་བྱེད་པའི་ཐན་ལྟས་ཀྱང་རིང་མོ་ཞིག་ནས་བསྟན་ཟིན།

ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་མཚམས་ཚིག་གསར་པ་ཞིག་གིས་སྐལ་པ་བཟང་པོའི་དགའ་སྟོན་འབུམ་དུ་སྤྲོ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་སྒྲིག་མོད།གངས་ལྗོངས་རྩོམ་རིག་གི་སྒེག་མོ་ནི་འཚོ་བཅུད་དོ་སྙོམ་མིན་པའི་ཡོ་འཁྱོག་དེ་བཅོས་མ་ཐུབ་པའམ་བསྲང་ཐལ་དུ་ཤོར་ཏེ་སྔར་བཞིན་རྐང་པ་འཐེང་པོར་གདའ་སྟེ།སྐོར་ཞིག་གིས་མེས་པོའི་བང་མཛོད་ཤུལ་ཏུ་འཛིན་པའི་རང་རློམ་གྱིས་མར་རྩམ་རྙིང་དྲི་ཚུབ་ཚུབ་སྟོན་ཞིང་ངོམ་པར་བྱེད་པ་དང་།སྐོར་ཞིག་གིས་ནི་ནུས་བསྟུན་གསར་གཏོད་ཡིན་པའི་ཁེངས་སེམས་དང་བཅས་རྩ་བ་དོར་ཏེ་ཡལ་ག་མཛེས་པར་བྱེད་པ་ལས།འཚོ་བཅུད་ལ་ཁ་གསབ་དང་།ཡོ་འཁྱོག་ལ་བསྲང་ཐབས་ལུགས་དང་མཐུན་པ་ཞིག་མ་བྱུང་བར་བརྟེན།མཐའ་གཉིས་ཤེད་ཀྱིས་འཐེན་པའི་གསེང་བར་ནས་གངས་ལྗོངས་རྩོམ་རིག་གི་དགའ་མར་ཡོད་དགོས་ལ་ཡོད་ཀྱང་ངེས་པའི་ཉམས་འགྱུར་ཀུན་ཆུད་འཛའ་བཞིན་སྣང་།

དེར་བརྟེན།བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་འདི་བཞིན་ཉམས་པ་སོར་ཆུད་དང་།མ་ཉམས་གོང་དུ་སྤེལ་དགོས་ན་ངེས་པར་དུ་གནའ་དེང་ཕྱི་ནང་གི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་རྩོམ་རིག་གི་བརྩམ་བྱ་དང་གཞུང་ལུགས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་བོད་ཡིག་ཏུ་ཕབ་བསྒྱུར་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས་པ་ནི་རྣག་ཐོག་གི་བཙག་དང་ནད་ཐོག་གི་སྨན་ལྟར་གནད་ལ་འཕིགས་པའི་ཐབས་ལམ་ཉག་གཅིག་ཏུ་འཁུམས།འདི་ལྟར་བྱས་ན་བོད་ཀྱི་དེང་རབས་རྩོམ་རིག་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་རྒྱའི་ཐད་མ་མཐར་ཡང་གཤམ་གསལ་ལྟར་གྱི་ཕན་ནུས་དགེ་མཚན་ལྡན་པ་ཐོན་ཐུབ་སྟེ།རྒྱལ་ཁབ་བམ་མི་རིགས་གཞན་གྱི་གནའ་དེང་རྩོམ་རིག་བརྩམ་བྱ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་མང་དག་ཅིག་བོད་ཡིག་ཏུ་ཕབ་རྒྱུ་རེད་ལ།དཀོར་ནོར་གྱི་རིགས་དང་རྣམ་པའང་ཕུན་སུམ་ཇེ་ཚོགས་ནས་ཇེ་ཚོགས་སུ་ཕྱིན་ཏེ།ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཉམས་འགྱུར་གསལ་ཞིང་དུས་རབས་ཀྱི་རྗེས་ཆོད་པའི་དཀོར་མཛོད་ཡི་གར་འོང་བ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་གཅིགརྩོམ་རིག་ཞེས་པ་ཡང་སྙིང་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པའམ་ཡིན་དགོས་པ་དང་།དེས་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་འཚོ་གསན་ལ་དོ་ཁུར་དང་བསམ་གཞིགས་ཇི་ལྟར་བྱ་དགོས་པ།དོ་ཁུར་དང་བསམ་གཞིགས་གང་བྱས་པ་དེ་ཐབས་ལམ་ཅི་འདྲ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་མངོན་པར་མཚོན་དགོས་པ་སོགས་རྩོམ་རིག་གི་ངོ་བོའི་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་བའི་དོན་གནད་མང་པོ་ཞིག་ལ་སྔར་མེད་ཀྱི་ངོས་འཛིན་གསར་པ་ཐོབ་རྒྱུ་རེད་ལ།དེ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་རེ་ཁ་བ་རི་པའི་རྩོམ་རིག་གི་བསམ་བློའམ་ལྟ་ཚུལ་ལ་དུས་དང་མཐུན་པའི་འགྱུར་ལྡོག་འོས་ཤིང་འཚམ་པ་ཞིག་ཐོབ་སྟེ།རྒྱལ་ཁབ་བམ་མི་རིགས་གཞན་གྱི་གནའ་དེང་རྩོམ་རིག་བརྩམ་བྱ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་བལྟ་ཀློག་མྱོང་རོལ་བྱ་ཐུབ་པ་མ་ཟད།མར་རྩམ་གྱི་དྲི་ངད་འཐུལ་ལ་མི་གཤིས་ཀྱི་རང་མདངས་གསལ་ཞིང་དུས་རབས་ཀྱི་ཉམས་འགྱུར་རྫོགས་པའིགངས་རིའི་རྩོམ་རིག་གསར་པ་ལེགས་སྐྱེས་སུ་བསྟར་བའི་ཀུན་སློང་ངམ་སྒུལ་ཤུགས་ཤིག་ངང་གིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང་གཉིས།

བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་མང་ཤོས་ཤིག་ལ་ལྟོས་ནས་བཤད་ན།རང་རེ་བོད་ཀྱི་རྒྱུན་སྲོལ་རྩོམ་རིག་གི་གཏིང་རིམ་ན་འཕྱོ་ཞིང་རྩེན་པའི་རིག་གནས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ལ་ཕུ་ཐག་ཆོད་པའི་ངེས་ཤེས་ཤིག་འདྲོངས་པ་དཀའ་ནའང་།གང་ལྟར་དགའ་དད་མོས་པའི་སྟོབས་ཤིག་གིས་དེད་དེ་དེ་རང་ཚད་མར་འཛིན་རྐྱང་བྱེད་པ་ལས།བསྲེག་བཅད་བརྡར་བའི་དཔྱད་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཉམས་ལེན་གྱི་ཉག་ཕྲ་བ་ལ་བལྟ་ཀློག་དང་གདེང་འཇོག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པས།བརྡ་མ་འཕྲོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་ནི་སྨྲ་མི་དགོས་པ་ཞིག་རེད།དོན་དངོས་ཐོག་གཞན་ལ་བལྟ་བའི་མིག་ཡོད་ཀྱང་།རང་ལ་བལྟ་བའི་མེ་ལོང་དགོས་ཞེས་པ་ལྟར་ཡིན་ན།ཕྱི་རྩོམ་བོད་བསྒྱུར་བྱས་པ་དེས་ང་ཚོར་རང་ཉིད་ཀྱི་ངོ་རིས་གསལ་པོར་མཐོང་བའི་མེ་ལོང་ཞིག་མཁོ་འདོད་བྱེད་ངེས་རེད་ལ།རང་རེའི་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྩལ་ལག་ཡངས་པར་རློམས་ཀྱང་རྐྱལ་ས་ཁྲོན་པ་ལས་མ་འདས་པའི་སྣང་ཚུལ་འུ་ཐུག་པ་དེར་ཡང་གསར་བརྗེའི་རང་བཞིན་གྱི་འཕོ་འགྱུར་ཡོང་ངེས་ཡིན་པ་དང་གསུམ།

སྤྱི་ཚོགས་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་འཕུར་བ་ལྟ་བུའི་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ལ།བྱ་དངོས་མང་པོ་ཚི་དྲེག་དང་བཅས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྟེགས་བུ་ལས་ཡོལ་འགྲོ་བ་དང་།སྔར་མེད་གསར་བྱུང་མང་པོ་ཞིག་ཉིན་རེ་བཞིན་ང་ཚོའི་འཚོ་བའི་ནང་ཐོན་དང་ཐོན་མུས་སུ་ཡོད་པས།སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བའི་ཚུར་སྣང་ངམ་མཚོན་བྱེད་དུ་གྲུབ་པའི་རྩོམ་རིག་གི་སྐད་བརྡ་དང་དེའི་སྦྱོར་ཚུལ་ལ་ཡང་མཚོན་བྱ་ཡུལ་གྱི་འཕེལ་བགྲོད་དང་འཚམ་པའི་འཕོ་འགྱུར་ཞིག་དགོས་ངེས་ཡིན་ན།ཕྱི་རྩོམ་བོད་བསྒྱུར་བྱེད་པ་དེས་བོད་ཀྱི་དེང་རབས་རྩོམ་རིག་གི་སྐད་བརྡ་ཡུལ་དུས་གནས་སྐབས་ཀྱི་དགོས་བབ་དང་མཐུན་པ་ཞིག་གསར་སྐྲུན་དར་སྤེལ་གཏོང་རྒྱུར་ཕན་ངེས་ཀྱི་ནུས་པ་ཐོན་པ་དང་བཞི།

<<མེ་ལོང་མ>>བོད་དུ་བསྒྱུར་ཞིང་སྤེལ་བ་དེས་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གསར་རྩོམ་གྱི་ལག་ལེན་ལ་ཁྲིད་སྟོན་གྱི་ནུས་པ་བླ་ན་འཕགས་པ་ཞིག་ཐོན་ཡོད་པ་ནི་བསྙོན་དུ་མེད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བདེན་ཁ་ཞིག་རེད་མོད།སྤྱི་ཚོགས་ལོ་རྒྱུས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བ་དང་ཆབས་ཅིག་རིག་གནས་སྤྱི་དང་ཡང་སྒོས་རྩོམ་རིག་གསར་རྩོམ་གྱི་བྱ་གཞག་ལ་སྔ་ན་མེད་པའི་ཡར་རྒྱས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཐོབ་དགོས་པའི་བླང་བྱ་ཤུགས་དྲག་ཏུ་འདོན་གྱིན་ཡོད་པ་དང་།<<མེ་ལོང་མ>>ཡིས་བླང་བྱ་དེ་ཡིད་ཚིམ་པ་ཞིག་དང་ལེན་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པའང་གཞུང་ལུགས་དང་།ལྷག་པར་དེང་རབས་མཚན་ཉིད་རིག་པ་དང་སེམས་ཁམས་རིག་པ་སོགས་ཀྱི་འཕེལ་བགྲོད་དང་སྦྱར་བའི་རྩོམ་རིག་གཞུང་ལུགས་ཁག་བོད་བསྒྱུར་ནང་འདྲེན་བྱས་ན།ད་གཟོད<<མེ་ལོང་མ>>ལ་དགག་བཞག་རྩོད་སྤོང་དང་འབྲེལ་བའི་གསར་བཅོས་དང་།ཁ་གསབ།ལེགས་སྤེལ་བྱ་ཐུབ་ལ།དུས་རབས་ཀྱི་ཉམས་འགྱུར་རྫོགས་ཤིང་རང་རིགས་རིག་གནས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་མངོན་པར་གསལ་བའི་རྩོམ་རིག་གི་གཞུང་ལུགས་གསར་སྐྲུན་གོང་འཕེལ་གཏོང་རྒྱུར་ལེགས་སྐྱེས་མི་དམན་པ་འབུལ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་ལྔ་སོགས་སོ།

འདི་ནི་རང་རེ་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་བྱུང་འཕེལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ལས་ཐོབ་པའི་ཉམས་མྱོང་དང་བསླབ་བྱ་རེད་ལ།འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གམ་མི་རིགས་ཁག་གི་རྩོམ་རིག་འཕེལ་འགྱུར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱིས་བསྒྲུབས་པའི་བདེན་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ།རྒྱལ་ཁབ་བམ་མི་རིགས་གང་ཞིག་གིས་རྩོམ་རིག་ཡིག་སྒྱུར་ལ་གཙིགས་མཐོང་བྱ་ཤུགས་ཇི་ཙམ་ཆེན་གང་དེའི་རྩོམ་རིག་གསར་རྩོམ་གྱི་བྱ་གཞག་དེ་ཙམ་གྱིས་གྲ་རྒྱས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་།རྩོམ་རིག་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་ཚད་ཇི་ཙམ་མཐོ་ཞིང་མྱུར་བ་ཡོད་ན་རྩོམ་རིག་ཡིག་སྒྱུར་ལ་དེ་ཙམ་གྱིས་དོ་ཁུར་དང་མཐོང་ཆེན་བྱེད་པའི་དོན་དངོས་ལས་ཀྱང་གསལ་པོར་ཤེས་ཐུབ་པ་ཡིན་ནོ།

རྩོམ་ཁུངས། མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་།