རབ་བྱེད་ལྔ་པར་“རྟ་ནག”ཞེས་པ་དེ་བཀོད་ཡོད་ཅིང་། དེའི་ནང་དོན་གྲུབ་ལ་རྟ་ནག་པོ་ཚང་མས་ཡིད་སྨོན་འཆོར་ཡུལ་ཅིག་ཡོད་པར།  སྔ་ཕྱིར་སྡེ་དཔོན་དང་ཧྲུའུ་ཅི།  ཡུལ་གཙོ་སོགས་ཀྱིས་ཉོ་འདོད་ཀྱང་མ་བཙོངས་པས། མཐར་རྟ་ནག་དེ་ཨ་ལགས་ཚང་གི་ཐབས་བཀོད་ལ་བརྟེན་ནས་ཨ་ལགས་ཚང་རང་ཉིད་ལ་དབང་བའི་གཏམ་རྒྱུད་བཀོད་ཡོད།  རྩོམ་འདིས་ཨ་ལགས་ཚང་ལྟ་བུའི་ཆོས་བྱེད་མི་སྣ་མང་པོས་མང་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནོར་རང་ཉིད་ཀྱི་ལག་ཏུ་ཐོབ་རྒྱུར་འབད་བཞིན་པའི་བརྣབ་སེམས་དང་།   ཐ་ཤལ་བའི་གཤིས་སྤྱོད་ལ་སུན་འབྱིན་བྱས་ཡོད།   རབ་བྱེད་དྲུག་པའི་ནང་“སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་བ་གཅིག་པུ་དང་ཁོའི་གཉེན་དོན”གྱི་སྐོར་བྲིས་ཤིང་།   དེའི་ནང་རིག་རྒྱམ་ནི་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་བ་གཅིག་པུ་དེ་ཡིན་ཡང་། ཁོ་ནི་ཡོད་ཚད་ཕ་མའི་བཀའ་སྒོས་ལྟར་སྒྲུབ་མཁན་ཞིག་དང་།  དེ་ལས་དགོད་བྲོ་བ་ཞིག་ནི། ཁོས་རང་ཉིད་ལ་མནའ་མ་བླངས་པའི་གནས་ཚུལ་མ་རྟོགས་གོང་དང་མནའ་མ་མིག་གིས་མ་རིག་གོང་ནས་མནའ་མར་ཕྲུ་གུ་བཙས་ནས་ཁོ་ལ་བསུ་མ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དེ་རེད། རྩོམ་དེས་ཕ་མས་བུ་ཕྲུག་གི་གཉེན་སྒྲིག་རང་དབང་ལ་མ་བལྟོས་པར་བུ་ལ་གཉེན་བཙན་སྒྲིག་བྱེད་དུ་བཅུག་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་སྐྱོ་གར་དེ་བརྗོད་བྱར་བཀོད་ཡོད་ལ།   ཞར་བྱུང་རིག་རྒྱམ་ནི་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་བ་ཞིག་དང་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས།  ཁོས་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ལམ་སྲོལ་ངན་པའི་སྐྱོ་གར་གྱི་འོག་ཏུ་ཁ་གྲག་རྒྱུ་མེད་པར་ཁུ་སིམ་མེར་གཉའ་འཁུམས་ནས་འདུག་པ་ལས། ཡོན་ཏན་པ་ཞིག་གི་མིག་དབང་གསར་བ་དང་ལང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་དེར་རྒོལ་ལན་སྤྲད་དེ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁེ་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་ཐུབ་མེད་ལ།     རང་ཚུགས་ཐུབ་པའི་མི་ཞིག་བྱ་ཐུབ་མེད་པས།    སྐྱོ་གར་གྱི་ཁོར་ཡུག་ཁྲོད་དུ་སྐྱོ་གར་འཁྲབ་མཁན་འབའ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པའོ།   རབ་བྱེད་ཚན་པ་བདུན་པ་ནི། “གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཚོགས་འདུར་ཕྱིན་པའི་སྡེ་བའི་འཐུས་མི་དག”ཅེས་པ་དེ་ཡིན་ཞིང་།   དེའི་ནང་ནག་ཞར་སྡེ་བའི་ཧྲུའུ་ཅི་དང་སྡེ་དཔོན། རྩིས་གཉེར་པ་ཚོ་སྡེ་བའི་འཐུས་མི་བྱས་ཏེ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཚོགས་འདུར་ཕྱིན་པའི་གནས་ཚུལ་དགོད་བྲོ་བ་འགའ་བཀོད་དེ།   མཐོང་རྒྱ་ཐོས་རྒྱ་ཆུང་ལ་བྱ་དངོས་གསར་བ་དང་དུ་ལེན་དཀའ་བའི་ཁོ་ཚོའི་བླུན་པོའི་གཤིས་ལུགས་དེ་གསལ་བརྗེན་དུ་བཏོན་ཡོད་པའོ།   དེ་ལྟ་བུའི་རབ་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་པའི་འབྲི་ཚུལ་དེར་བསྟན་དོན་ཆིག་རྐྱང་བ་ཅན་དུ་མ་གྱུར་བར་ཕན་པ་ཡོད་ཀྱང་བསྟན་དོན་མཐའ་དག་གཅིག་སྡུད་ཡོང་རྒྱུར་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་ལ།    བྱུང་རིམ་དག་མཐར་ཆགས་སུ་བཀྲམ་མི་ཐུབ་པར་ཆིག་རྐྱང་བའི་རྣམ་པ་ཞིག་ཆགས་སྲིད།  ཁོའི་《མི་རབས་གསུམ་གྱི་རྨི་ལམ》ནང་མི་རབས་གསུམ་སྟེ། མི་རབས་དང་པོ་གུར་མགོན་ལྷ་གཡག་དང་།  མི་རབས་གཉིས་པ་ལྷ་སྐྱབས། མི་རབས་གསུམ་པ་ལྷ་སྐྱབས་ཀྱི་བུ་མོ་དཔལ་མཚོ་བཅས་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་བཀོད་དེ་ཕ་རྒོད་པོ་ཤ་གཟན་ལ་བུ་ཁ་ཏ་སྐྱག་གཟན་སྐྱེ་བའི་མི་རབས་འདིའི་འགྱུར་བག་དང་ཉམས་རྒུད་བྲིས་ཡོད་པ་སྟེ།   མི་རབས་དང་པོ་གུར་མགོན་ལྷ་གཡག་ནི་མགོན་པོ་ལྷ་གུར་གྱི་འཕྲུལ་སྲས་ཡིན་ཞིང་ཁོ་ནི་མདོ་ཁམས་སྟོད་སྨད་ཀུན་ལ་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་མི་སྣ་ཞིག་སྟེ།  ཁོས་ལོ་དྲུག་ལ་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱིས་དགྲ་ངན་ཇག་པ་དང་འཐབ་ཏེ་སྟོད་ཨ་ཆེན་གངས་འདབས་ནས་སྨད་ལྷ་རི་རྫོང་དཀར་བར་དུ་ཇག་དམག་བསད་པའི་ཁྲག་ལམ་བཏོད་ཅིང་།   དགྲ་ངན་ལ་མགོ་མི་སྒུར་བའི་དཔའ་བོའི་མཚན་སྙན་མངའ་བ་ཞིག་དང་།  མི་རབས་གཉིས་པ་ལྷ་སྐྱབས་ནི་གུར་མགོན་ལྷ་གཡག་གི་བུ་ཡིན་ཞིང་། ཁོས་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་པོའི་སྐབས་ཕ་ཡི་རྗེས་སུ་མ་འབྲངས་པར་ལྷ་འདྲེ་གདོན་བགེགས་ལ་དགག་པ་བརྒྱབ་ནས་ཕ་ལྷ་ཡི་འཕྲུལ་སྲས་ལ་བུ་ལྷ་ལ་དགག་པ་རྒྱག་མཁན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་བའི་ལོ་རྒྱུས་འཁོད་ཡོད།  མི་རབས་གསུམ་པ་ལྷ་སྐྱབས་ཀྱི་བུ་མོ་དཔལ་མཚོ་ནི་བརྩེ་དུང་ལ་བློ་རྩ་མི་བརྟན་མཁན་ཞིག་སྟེ།  ཐོག་མར་ལྷ་བྱམས་དང་གཉེན་འཐོར་བྱས་ནས་ཨ་ལགས་དང་གཉེན་སྒྲིག་བྱས་པ་དང་།  འཛུམ་བག་གི་ཁྲོད་དུ་འཚོ་བའི་མདོ་མེད་འཕྱོར་མོ་ཞིག་གི་གཏམ་རྒྱུད་བརྒྱུད་ནས།   མི་རབས་ཤིག་ཉམས་རྒུད་དུ་འགྲོ་བའི་བརྒྱུད་རིམ་དང་། རྩོམ་པ་པོའི་ཡིད་ཀྱི་ཕངས་སེམས་དང་ན་ཟུག་མཚོན་པར་བྱས་ཡོད་ལ། དཀར་ནག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་རིག་གསར་གྱི་ནག་ཉེས་དང་།  དེང་དུས་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཀྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་སྤྱོད་མར་ངོའི་ཟླ་བཞིན་ཉམས་དམས་སུ་འགྲོ་བའི་རྣམ་པའང་ཚུར་སྣང་བྱས་ཡོད།     རྩོམ་དེ་“ང”དང་ཚེ་ཕྱུག་བར་གྱི་གཏམ་གླེང་ཁྲོད་བྲིས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་།  དེར་གུར་མགོན་ལྷ་གཡག་ལྟ་བུའི་དགྲ་ལ་སྡང་ཞིང་མིང་གྲགས་ཁེ་དབང་གི་སླད་དུ་དཔའ་མི་ཞུམ་པའི་རང་ཚུགས་ཅན་གྱི་དྲང་ཕྱོགས་མི་སྣ་བཀོད་ཡོད་ལ། ཕ་ལ་རྒྱབ་གཏོད་ཅིང་མིང་གྲགས་དང་ཁེ་དབང་།        དེ་བཞིན་ཡུལ་དུས་ངན་པའི་ཡོ་ལང་ཁྲོད་རང་ཚུགས་ཤོར་བའི་ལྡོག་  ཕྱོགས་མི་སྣའང་ཡོད།    དེ་མིན་བརྩེ་དུང་ལ་བློ་ཁ་མི་བརྟན་པའི་བུ་མོ་དཔལ་མཚོ་ལྟ་བུའི་མདོ་མེད་འཕྱོར་མོའི་རང་གཤིས་མངའ་བའི་མི་སྣའང་ཡོད་པས།   དེས་ཀློག་མཁན་ལ་ཡིད་སྨོན་འཆོར་སར་འཆོར་བ་དང་།   མཆིལ་ཞགས་འཕེན་སར་མཆིལ་ཞགས་འཕེན་འོས་པའི་གནས་མང་དག་ཅིག་བཀྲམས་ཡོད།  དེ་མིན་རྩོམ་འདི་སྤྱིར་དུམ་བུ་བཅུ་ལ་བགོས་ནས་ཡོད་ལ། འདིའི་བྱུང་རིམ་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་སྟངས་མུ་ཏིག་བསྟར་ལ་བརྒྱུས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་མིན་པར་བར་བཅུག་སོགས་ཀྱི་འབྲི་ཚུལ་སྤྱད་ཡོད་དེ།   དཔེར་ན་སྐབས་རེ་དཔལ་མཚོའི་གཏམ་རྒྱུད་བྲིས་ཡོད་ལ།   ཡང་བར་མཚམས་འགའ་རེར་གུར་མགོན་ལྷ་གཡག་དང་ལྷ་སྐྱབས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཡང་བྲིས་ཡོད་པས་བྱུང་རིམ་དག་དྲ་བ་སྦྲེལ་བ་ཇི་བཞིན་བསྣོལ་མར་གནས་ཡོད་ཀྱང་བསྟན་དོན་ལ་གཅིག་སྡུད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆེན་པོ་ལྡན་ཡོད་པས་ལེགས་པར་མཐོང་།   ཡང་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ང་ཚོས་འདི་ལྟར་བཤད་ཆོག་སྟེ། མི་རབས་དང་པོ་གུར་མགོན་ལྷ་གཡག་ནི་རང་བྱུང་གི་མི་སྣ་ཡིན་ཏེ།  དེ་ནི་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་མཁའ་དབུགས་ཁྲོད་འཚོ་ཞིང་།   ཁོས་ཕ་མེས་ཀྱི་ལུགས་སྲོལ་རྒྱུན་བསྐྱངས་ཤིང་།   མེས་པོའི་གོམས་སྲོལ་མཐའ་དག་ལས་བརྒལ་མེད་ལ། མི་རབས་གཉིས་པ་ལྷ་སྐྱབས་ནི་དུས་འགྱུར་གྱི་མི་སྣ་ཡིན་ཏེ། ཁོ་ལྷ་འདྲེ་གདོན་བགེགས་བྱེད་མཁན་དུ་གྱུར་དོན་ཡང་སྐབས་དེའི་ཡུལ་དུས་ཀྱི་འཕེལ་ཕྱོགས་ཏེ་རིག་གསར་གྱིས་ཤན་ཤུགས་ཐེབས་ཤིང་།   རིག་གསར་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཁོར་ཡུག་ཁྲོད་འཚར་ལོངས་བྱུང་བས་ཡིན།     མི་རབས་གསུམ་པ་དཔལ་མཚོ་ནི་དེང་རབས་ཀྱི་མི་ཡིན་ཏེ།     སྤྱི་ཚོགས་དཔལ་འབྱོར་ལ་གནམ་ས་བླ་འོག་གི་འཕོ་འགྱུར་འབྱུང་ཞིང་།  དཔལ་འབྱོར་ལྟེ་བར་འཛིན་པའི་དེང་དུས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ཁྲོད་དུ་མི་དང་མིའི་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་དང་།   མིའི་རིན་ཐང་ལྟ་ཚུལ་དང་གོང་ཐང་འཁྱེར་ཕྱོགས་ལའང་འཕོ་འགྱུར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པས། དཔལ་མཚོ་ཡང་བརྩེ་དུང་ལ་བློ་ཁ་མི་བརྟན་མཁན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་དོན་ཡང་མོ་འཚོ་གནས་བྱ་ཡུལ་གྱི་ཁོར་ཡུག་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པར་སེམས།   དེས་ན།   ང་ཚོས་ལྷ་སྐྱབས་དང་དཔལ་མཚོ་གཉིས་ལའང་མིག་དབང་གཞན་ཞིག་གི་ངོས་ནས་བལྟས་ན་ཆོག་སྟེ།   མི་བུ་སོ་སོར་རང་རང་གི་ལས་དབང་དང་ཕུགས་བསམ།    མི་ཚེའི་བགྲོད་ལམ་སོགས་ལ་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བའི་དབང་ཆ་དང་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པས། ཐམས་ཅད་ཕའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཕའི་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་དང་མི་ཆོས་གོམས་སྲོལ་སོགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་དགོས་པའི་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར།  ལྷག་པར་དུ།  མི་རབས་གསུམ་པོའི་འཚོ་གནས་བྱ་ཡུལ་གྱི་ཁོར་ཡུག་མི་གཅིག་པས།  ཡུལ་དུས་མི་འདྲ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཀྱི་མིའི་སྤུས་ཚད་ཀྱི་ཚད་གཞི་དང་ཀུན་སྤྱོད་ཀྱི་ལྟ་བ།  རིན་ཐང་ལྟ་ཚུལ་སོགས་ལ་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་མངའ་བས།  སྤྱི་ཚོགས་ཁོར་ཡུག་མི་འདྲ་བའི་ཁྲོད་དུ་མི་སྣ་སོ་སོའི་རང་གཤིས་དང་། བརྩིས་མཐོང་།  གནས་བབ་སོགས་མི་འདྲ་བ་འབྱུང་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ།  མི་ནི་ཡུལ་དུས་ངེས་ཅན་ཞིག་གི་སྤྱི་ཚོགས་ཐོན་འབྲས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་དབང་གིས་མི་རབས་གསུམ་པོའི་འཚོ་གནས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་མི་འདྲ་བའི་དབང་གིས་མི་རབས་གསུམ་པོའི་རྨི་ལམ་ལའང་ཐ་དད་བྱུང་བ་དེ་སྤྱིར་རྒྱུན་གཏན་ཞིག་དང་གནས་ལུགས་དང་མཐུན་པ་ཞིག་ཡིན་པས།   ང་ཚོས་ཁོ་ཚོའི་འཚོ་གནས་བྱ་ཡུལ་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཁོར་ཡུག་གི་ཁྱད་ཆོས་དང་བསྟུན་ནས་ཁོ་ཚོའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་བལྟ་ཐུབ་པ་དགོས་པ་ཡིན།    ཁོའི་《མི་ཚེའི་གླུ་དབྱངས》ནི་ཅུང་ཟད་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་ཞིང་། རྩོམ་འདིར་《མི་རིགས་རྩོམ་རིག》གི་བྱ་དགའ་ཡང་ཐོབ་མྱོང་བ་རེད། རྩོམ་འདིའི་ནང་ཨ་ཁུ་ཉི་མའི་མི་ཚེའི་བརྒྱུད་རིམ་དེ་བྱིས་པ་ལོ་ལོན་ཞིག་ནས་རྒན་པོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་བའི་མི་ཚེའི་གནས་ཚུལ་དང་།    ཉིན་ལྟར་འདང་རྒྱག་གི་ཀློང་དུ་ཚུད་པའི་རྒན་པོའི་ཁྱད་ཆོས་ལེགས་པར་བྲིས་ཡོད། དེ་མིན་རྩོམ་འདིའི་ནང་གླུ་ཚིག་མང་དག་བཀོད་ཅིང་།     དེ་དག་ཀྱང་རྩོམ་གྱི་བརྗོད་དོན་དང་ཤིན་ཏུ་ནས་འཚམས་ལ།   དེས་རྩོམ་ནང་མེད་ན་མི་ཆོག་པ་ལྟ་བུའི་གལ་ཆེའི་གནས་བབ་ཟིན་ཡོད། དེ་ཡང་ཡིན་ཏེ།     བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཁོར་ཡུག་ཁྲོད་དུ་འཚར་ལོངས་བྱུང་བའི་རྩོམ་པ་པོ་ཁོང་ལ་ཆ་མཚོན་ནས་བཤད་ན།     ཁོའི་བརྩམས་སྒྲུང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཏུ་གླུ་ཚིག་ཞིབ་འབྲི་བྱས་ཡོད་ཅིང་།   གླུ་ཚིག་དང་གཏམ་རྒྱུད་གཉིས་གནད་དུ་འཁེལ་བའི་ངང་གཞི་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་ཏེ་གླུ་ཚིག་དེས་གཏམ་རྒྱུད་ལྷུག་བརྗོད་ཁྲོད་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་བླ་ལྷག་ཏུ་ཐོན་པར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།  དེ་ནི་བོད་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་དེ། བོད་མི་རིགས་ནི་གླུ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་བརྩེ་དུང་དང་ཚོར་བ་བརྒྱུད་སྒྲོག་བྱེད་པར་ཞེན་ཅིང་།     དེ་འདྲའི་ཁོར་ཡུག་ཁྲོད་འཚོ་གནས་ལ་རོལ་བའི་རྩོམ་པ་པོ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ཁོའི་རྩོམ་རིག་བརྩམས་ཆོས་གསར་རྩོམ་ཁྲོད་དུ་གླུ་ཚིག་ནི་མི་སྣའི་ཡིད་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་མི་སྣའི་ཁྱད་ཆོས་འབྲི་བཞེངས་བྱེད་སྐབས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ཅིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་ལ། ཁོ་ཚོས་གླུ་ཚིག་ཅེས་པའི་དམིགས་བསལ་གྱི་མི་སྣའི་སྐད་ཆར་བརྟེན་ནས་མི་སྣའི་སྣང་བརྙན་གསར་བཞེངས་བྱེད་པ་དེའང་རང་ཉིད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གསར་རྩོམ་ཁྲོད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།    རྩོམ་འདིར་སྤྱིར་མཚར་སྣང་ལྡན་པའི་གཏམ་རྒྱུད་ལྷུག་བརྗོད་བྱས་མེད་ལ། དགག་རྒྱག་སུན་འབྱིན་ལྷུར་དུ་བླངས་པ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན།  རྩོམ་འདིར་གཙོ་བོ་རྒད་པོ་ཞིག་གི་མི་ཚེའི་བཤུལ་ལམ་ཁྲོད་ཀྱི་བབ་ཆགས་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་འཚོ་བའི་སྣང་བརྙན་ཞིག་དང་།  སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་འཚོ་བའི་སྤྱི་འགྲོས་ཤིག་འབྲི་བཞེངས་བྱས་ཡོད་ལ།    དྲན་ཤེས་མི་བརྟན་ལ་འདང་རྒྱག་གི་ཀློང་དུ་ཚུད་པའི་རྒད་པོ་ཞིག་གི་ཁྱད་ཆོས་རྣལ་མ་ཞིག་གསོན་ཉམས་བདེན་གྲུབ་ངང་གསར་བཞེངས་བྱས་ཡོད་པས།   མཛེས་རྟོག་གི་ཁྱད་ཆོས་ཆེན་པོ་ལྡན་ཡོད་པ་ཡིན།  དེ་མིན་《མི་ཚེའི་གླུ་དབྱངས》ཞེས་པས“བོད་མི་རིགས་ཀྱི་དུས་རྒྱུན་གྱི་འཚོ་བ་དངོས་དེ་སྙན་ངག་གི་བྲོ་བས་ཕྱུག་པའི་སྤྲོས་བརྗོད་བྱས་པ་བརྒྱུད་ནས་ཟད་མཐའ་བྲལ་བའི་མི་ཚེའི་ཚོར་འདུ་གང་ཡང་ཞིག་སྒྲུང་རྩོམ་དུ་དྲངས་ཤིང་ཀློག་པ་པོ་རྣམས་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བསམ་གཞིག་དང་རོལ་མྱོང་གི་འཇུག་སྒོ་ཡངས་པོ་ཞིག་ཕྱེ་འདུག”【31】ཅེས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཁོར་ཡུག་ཁྲོད་དུ་འཚོ་གནས་ལ་རོལ་བཞིན་པའི་རྒད་པོ་ཞིག་གིས་མི་ཚེ་ལ་འཛིན་པའི་ཚོར་འདུ་རྣལ་མ་ཞིག་རྩོམ་དུ་བཀོད་ཡོད་པའོ།    དེ་མིན་རྩོམ་དེར་རང་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་མཁའ་དབུགས་སྟུག་པོ་ཞིག་གི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་ཡོད་པས།   ཀློག་མཁན་ལ་རོལ་མྱོང་བྱེད་པའི་གནས་གསར་བ་ཞིག་བཞེངས་སྐྲུན་བྱས་ཡོད་པའོ།    ཚང་མས་མཁྱེན་གསལ་ལྟར། སྟག་འབུམ་རྒྱལ་གྱི་བརྩམས་སྒྲུང་ཁྲོད་དུ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དངོས་ཡོད་རིང་ལུགས་（魔幻现实主义）ཀྱི་ཐབས་ལམ་ནས་བརྩམས་པའི་བརྩམས་ཆོས་ཅུང་ཟད་མང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གོང་དུ་བརྗོད་པའི་《ཉིན་གཅིག་གི་ཆོ་འཕྲུལ》དང་《མི་རབས་གསུམ་གྱི་རྨི་ལམ》ལྟ་བུ་རེད།   དགེ་རྒན་བདུད་ལྷ་རྒྱལ་གྱིས། “གསང་བ་བློ་འདས་ཀྱི་འཚོ་བའི་སྣང་ཚུལ་མཚོན་བྱེད་དུ་བྱས་ནས་ནང་ཁོང་གི་ཆ་ལ་དང་དོད་ཆེན་པོ་བྱེད་མཁན་སྟག་འབུམ་རྒྱལ་གྱི་གསང་བའི་རིང་ལུགས་ཀྱི་བརྩམས་སྒྲུང་རེད”【32】ཅེས་པའི་གཏམ་ལས་ཀྱང་ཤེས་ནུས་སོ།  《ཉིན་གཅིག་གི་ཆོ་འཕྲུལ》ནང་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དུས་ཡུན་རིང་མོའི་ཁྲོད་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་མེད་པའི་ཐེར་ཟུག་བསྐྱར་ཟློས་ཀྱི་འཚོ་བའི་རྣམ་པ་དེ་གཡང་འབུམ་གྱི་ཉིན་གཅིག་གི་འཚོ་བའི་གོ་རིམ་ནང་བྱུང་བ་ལྟར་སྒྱུ་འཕྲུལ་གྱི་ཚུལ་དུ་བྲིས་ཡོད་པ་དང་། 《མི་རབས་གསུམ་གྱི་རྨི་ལམ》ནང་མི་རབས་དང་པོ་གུར་མགོན་ལྷ་གཡག་ནི་གཞི་བདག་མགོན་པོ་ལྷ་གུར་གྱི་སྲས་སུ་འཁྲུངས་པའི་གནས་ཚུལ་དེ་ཆེས་གསང་བ་ལྐོག་གྱུར་ཅན་ཞིག་གི་ལམ་ནས་བྲིས་ཡོད་པ་རེད།   རྩོམ་དེ་དག་གིས་དངོས་ཟོལ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་སྒོ་ནས་བརྗོད་དོན་ལྷུག་བརྗོད་བྱས་པ་འདྲ་བ་ཡིན།    དེ་མིན་《ང་རང་ཨ་བྲ་གསོད་པའི་རྫས་ཤིག་འཚོལ་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན》ཅེས་པ་དེའང་སྒྱུ་འཕྲུལ་དངོས་ཡོད་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ནས་བྲིས་པ་ཞིག་སྟེ། དངོས་ཟོལ་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ལམ་ནས་དངོས་ཡོད་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་མི་སྣ་དོན་གྲུབ་རང་གི་མ་རྒན་དང་ཞལ་གྱེས་ཞུས་ནས་སྡེ་བའི་རྩྭ་ས་མེད་པར་བཟོ་མཁན་གྱི་ཨ་བྲ་གསོད་པའི་རྫས་ཤིག་འཚོལ་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་བར་གྱི་གནས་ཚུལ་བཀོད་ཡོད་དེ། ཁོ་ཨ་བྲ་གསོད་པའི་རྫས་འཚོལ་བར་འགྲོ་བའི་ལམ་བུ་ནི་ཤིན་ཏུ་ནས་ཀྱག་ཀྱོག་ཆེ་ཞིང་འཇིགས་སུ་རུང་བའི་བར་དོའམ་དམྱལ་ཁམས་ལྟ་བུའི་ལམ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་།  ལམ་བར་ནས་དུས་རབས་གཅིག་གི་ནང་བྱུང་བའི་དོན་ཆེན་བཀོད་ཡོད་དེ།   “ཟི་ལིང་མཱ་ཀྲུའུ་ཞིའི་དུས་སྐབས་དང་།  ང་བརྒྱད་ལོའི་དོན་རྐྱེན་དང་།  ལྟོགས་གྲིར་ཤི་བའི་དོན་རྐྱེན་དང་།      ཆོས་ལུགས་ཀྱི་མཆོད་གཞིས་རྩོད་པའི་དོན་དག    ཕ་སྤུན་ནང་འཁྲུག་གི་དོན་དག་དང་འབྲེལ་བའི་མི་སྣར་འཕྲད་ནས་དུས་རབས་ཤིག་གི་ལོ་རྒྱུས་རྩོམ་ནང་གླེང་ཡོད”【33】ཅེས་པ་ལྟར་རོ།   རྩོམ་འདིས་དུས་ཚོད་ལ་གསལ་སྒྲིབ་བྱས་ཏེ་གསང་བ་བློ་འདས་ཀྱིས་འཚོ་བའི་བརྙན་རིས་གསལ་བོར་མི་སྣང་བར་མག་མོག་ཅན་དུ་ཞིབ་འབྲི་བྱས་ཡོད་པས།       གསང་བ་ལྐོག་གྱུར་གྱི་ཆ་དང་རྟོག་མེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆེས་ཆེར་ལྡན་ཡོད་པས། སྒྱུ་འཕྲུལ་དངོས་ཡོད་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་མངོན་གསལ་དུ་མཚོན་ཡོད།      རྩོམ་འདིའི་མཇུག་འབྲས་ནི་ཁོའི་རྩོམ་ཕལ་ཆེ་བ་དང་ཆ་འདྲ་བར་སྐྱོ་གར་གྱི་སྒོ་ནས་མཇུག་བསྡུས་ཡོད་དེ།   ཁོས་ཨ་བྲ་དག་རྨེག་མེད་དུ་གཞོམ་ཐུབ་མེད་ལ། སྟག་ལུང་སྡེ་བ་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་ལོ་ན་བགྲེས་པའི་ཨ་མ་སོགས་ཨ་བྲས་བཟས་ནས་མེད་པར་བཏང་ཡོད་པ་རེད།    ཁོའི་བརྩམས་སྒྲུང་《རྒྱང་དུ་གྱེས་པ》ནི་ང་རང་གི་ངོས་ནས་བཤད་ན་ཅུང་ཟད་ཀློག་སྤྲོ་བའི་བརྩམས་སྒྲུང་ཞིག་སྟེ།     དེ་ནི་རང་སྒྲའི་བརྩམས་སྒྲུང་《ཚེ་ཐར་གྱི་རང་གཏམ》ཞེས་པའི་རྩོམ་ནང་འཁོད་པའི་ལུག་ཚེ་ཐར་གཏོང་ཚུལ་དང་མི་འདྲ་སྟེ། 《རྒྱང་དུ་གྱེས་པ》ཞེས་པའི་ནང་ལུག་རྫི་གཞོན་ནུས་ལུག་ཚེ་ཐར་དུ་གཏོང་འདོད་ཀྱི་བསམ་བློ་འཁོར་དོན་ནི་ཁོ་རང་ལུག་རྫི་གཞོན་ནུ་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས་ལུག་དང་ཁོའི་བར་བརྩེ་དུང་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་།   བྱམས་དང་སྙིང་རྗེའི་བསམ་པ་ཞིག་གིས་བསྐུལ་བས་ཡིན་ཞིང་། དེ་ལས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་མི་ཆོས་ཀྱི་བསམ་བློ་ཤུགས་སུ་མཚོན་ཡོད་དེ།  བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་ནི་ང་ཚོ་གངས་རིའི་འདབས་སུ་འཚོ་བའི་གདོང་དམར་བོད་པའི་མི་ཆོས་ཀུན་སྤྱོད་ཀྱི་སྲོག་ཤིང་དུ་ ངེས་ཤིང་།  དེ་ལས་མི་གཤིས་ཀྱི་དགེ་བའི་ཆ་དེ་ཤུགས་ཆེར་མངོན་ཡོད། དགེ་བ་ཞེས་པ་ནི་སྤྱིར་མི་ཆོས་རིག་པའི་ཐོག་ནས་འགྲེལ་བཤད་བྱ་དགོས་པའི་གནད་དོན་ཅིག་ཡིན་ཞིང་། དེ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་བསམ་སྦྱོར་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཡུལ་དུས་ངེས་ཅན་གྱི་མི་ཆོས་ཀུན་སྤྱོད་ཀྱི་ཚད་གཞི་དང་མཐུན་པ་གང་ཞིག  རང་ཅག་བོད་མི་རིགས་ལ་མཚོན་ན།    དེ་ནི་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་དང་བདེ་བའི་རྒྱུ་དང་འཕྲད་ན་ཅི་མ་རུང་ཨང་སྙམ་པའི་བྱམས་པ་དང་།  སེམས་ཅན་ཡོད་དོ་ཆོག་སྡུག་བསྔལ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དང་བྲལ་ཐུབ་ན་ཅི་མ་རུང་ཨང་སྙམ་པའི་སྙིང་རྗེ་ཡོད་པ་དེ་ཡིན།《རྒྱང་དུ་གྱེས་པ》ཞེས་པའི་ནང་དུ།  ཨ་ཕས་ཁོ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་མངགས་ནས་ལུག་གཉིས་པོ་བཙོངས་ཏེ་གྲོ་ཞིབ་དང་བརྗེ་དགོས་པའི་བཀའ་མངགས་མཛད་ཀྱང་།   ཁོས་ཐེངས་དང་པོར་ལུག་གཉིས་པོའི་འཇིགས་སྣང་གི་སེམས་པ་དེ་མཐོང་འཕྲལ་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེའི་བསམ་པ་ཞིག་གི་བསྐུལ་ནས་ལུག་གཉིས་པོ་འཚོང་མ་འདོད་པར།  རང་ཉིད་ཀྱི་སློབ་གྲོགས་སམ་བརྩེ་གྲོགས་ཤིག་གི་གམ་ནས་དངུལ་སྒོར་བསྐྱིས་ཏེ་གྲོ་ཞིབ་ཉོས་པ་རེད།  འོན་ཀྱང་།  རང་སྒྲའི་《ཚེ་ཐར་གྱི་རང་གཏམ》ཞེས་པའི་ནང་ཁོས་ལུག་ཚེ་ཐར་དུ་གཏོང་དོན་ནི་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་ཞིག་གིས་བསྐུལ་བས་མ་ཡིན་ཏེ།  རྫི་བོས་ལུག་གི་ཆེད་དུ་ལུག་ཚེ་ཐར་དུ་བཏང་བ་མ་ཡིན་ལ།  རྫི་བོ་རང་གི་ཆེད་དུ་ལུག་ཚེ་ཐར་དུ་བཏང་བའང་མ་ཡིན་པར། ཡིན་རྒྱུ་ནི་ཨ་མྱེས་གཞི་བདག་གི་ཆེད་དུ་ལུག་ཚེ་ཐར་དུ་བཏང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད།  དེ་མིན་《རྒྱང་དུ་གྱེས་པ》ཞེས་པའི་རྩོམ་དེ་རྩོམ་པ་པོ་ཚེ་རིང་ནོར་བུས་བརྩམས་པའི《ལུག་ཚེ་ཐར》ཞེས་པའི་ནང་བཀོད་པའི་ལུག་ཚེ་ཐར་གཏོང་བའི་དམིགས་ཡུལ་དང་ཡང་ཅུང་ཟད་མི་འདྲ་བ་ཡིན།《ལུག་ཚེ་ཐར》ཞེས་པའི་ནང་ཚེ་རིང་ནོར་བུས་ལྷ་ས་ཁུལ་གྱི་མང་ཚོགས་དཀྱུས་མའི་རིག་གནས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་ཤིག་རྨང་གཞིར་བཟུང་ནས་བོད་མིའི་གོམས་སྲོལ་ཞིག་དང་།  སེམས་ཁམས་ཀྱི་འཁྱེར་སོ། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་རིག་གནས་ཤིག་ཀྱང་ཚུར་སྣང་བྱས་ཡོད་ལ།  ཁོ་ཚོའི་ཕྱི་ཚུལ་ལས་འདའ་འགོངས་མཛད་དེ་ནང་སེམས་ཀྱི་གཏིང་ཟབ་ས་ཞིག་ཏུ་འཛུལ་ནས་ཁོ་ཚོའི་ནང་སེམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཚད་མཐོན་པོ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་ཞིབ་འབྲི་བྱས་ཡོད། འོན་ཀྱང་《ལུག་ཚེ་ཐར》ཡིན་ནའང་འདྲ།《རྒྱང་དུ་གྱེས་པ》ཡིན་ནའང་འདྲ།  དེ་གཉིས་ཀར་རང་མི་རིགས་ཀྱི་མི་ཆོས་རིག་གནས་དུ་མ་འབྲི་བཞེངས་བྱས་ཡོད།    སྟག་འབུམ་རྒྱལ་གྱི་《རྒྱང་དུ་གྱེས་པ》ཞེས་པའི་ནང་ད་དུང་ལུག་རྫི་གཞོན་ནུ་དང་ཚེ་རིང་སྒྲོལ་མ་ཟེར་བའི་བུ་མོ་དེའི་བར་གྱི་མཇུག་འབྲས་མེད་པའི་བརྩེ་དུང་གི་གཏམ་རྒྱུད་ཅིག་ཀྱང་བཀོད་དེ།  ཁོ་དང་ཚེ་རིང་སྒྲོལ་མའི་སྔར་སོང་གི་ལོ་རྒྱུས་དང་།  ཉིན་དེ་དག་རིང་གི་གནས་ཚུལ་སོགས་ཞིབ་འབྲི་བྱས་ཡོད།  མཇུག་མཐར་མོ་ནི་བོད་ཀྱི་གསར་བྱུང་གླུ་མ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཁོས་མདུན་རོལ་གྱི་ཚགས་པར་རལ་བོ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་མཐོང་ཞིང་།  ཚེ་རིང་སྒྲོལ་མ་དེ་ལྟར་རླུང་གིས་འཁུར་བའི་ཚགས་པར་རལ་བ་དེ་དང་འདྲ་བར་གྲོང་ཁྱེར་དེ་ནས་བུད་དེ་ཁོ་དང་རྒྱང་དུ་གྱེས་པའི་གནས་ཚུལ་བཀོད་ཡོད། གཤམ་དུ་སྟག་འབུམ་རྒྱལ་གྱི་སྒྲུང་ཐུང་གསར་རྩོམ་ཁྲོད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་མདོར་བསྡུས་བཤད་ན། གཅིག    མི་སྣ་འབྲི་བཞེངས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ངོས་ནས་བཤད་ན།    དེ་ཡང་སྒྲུང་གཏམ་ཁྲོད་ཀྱི་ལས་ཀའི་ལྟེ་བ་ནི་མི་སྣའི་སྣང་བརྙན་གསར་བཞེངས་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ཞིང་།    མི་སྣའི་སྣང་བརྙན་གསར་བཞེངས་བྱས་པ་འབུར་ཐོན་དང་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཞིག་བྱུང་མིན་ནི་བརྩམས་སྒྲུང་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་མིན་གྱི་འགག་རྩ་ཡིན་ཏེ།  བརྩམས་སྒྲུང་ནི་མ་གཞི་ནས་མི་སྣའི་སྣང་བརྙན་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བ་མངོན་མཚོན་བྱེད་པའི་ལས་ཀ་ཞིག་ཡིན་པས་སོ།   སྟག་འབུམ་རྒྱལ་གྱི་སྒྲུང་ཐུང་དག་ལ་མཚོན་ན།  སྤྱིའི་ཆ་ནས་མི་སྣའི་ཕྱིའི་རྣམ་པ་ཞིབ་འབྲི་བྱས་པ་ཅུང་ཟད་ཉུང་བ་ཡིན་ཏེ།     ཁོའི《ཧཱ་པ་གསོས་པའི་ཟིན་བྲིས》ཞེས་པའི་ནང་ཧཱ་པའི་ཕྱིའི་ཁྱད་ཆོས་ཞིབ་འབྲི་བྱས་པ་ཅུང་ཟད་ཞིབ་ཚགས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་ལས། དེ་མིན་གྱི་བརྩམས་ཆོས་ཕལ་ཆེ་བའི་ནང་མི་སྣ་ངོ་སྤྲོད་མདོར་བསྡུས་ཤིག་བྱེད་པ་ལས་ཞིབ་ཚགས་ཅན་གྱི་མི་སྣའི་ཕྱིའི་སྣང་ཚུལ་ཞིབ་འབྲི་བྱས་པ་ཉུང་ལ།        དེ་མིན་མི་སྣའི་སེམས་ཁམས་ཞིབ་འབྲི་བྱས་པ་ཐར་ཐོར་ཡོད་ཀྱང་སེམས་ཁམས་ཞིབ་འབྲི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཞིབ་འབྲི་ཐུབ་མེད་དེ།      དཔེར་ན《ཁྱི་རྒན》ལྟ་བུའི་ནང་མི་སྣའི་དངངས་འཚབ་ཀྱི་རང་གཤིས་དེ་ཞིབ་འབྲི་བྱས་ཡོད་ཅིང་།    《ནམ་དཀྱིལ་དུ་ཡོང་བའི་འགྲུལ་པ》ཞེས་པའི་ནང་སོམ་ཉིའི་ཀློང་དུ་ཚུད་པའི་མི་སྣའི་ནང་སེམས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཞིབ་འབྲི་བྱས་ཡོད།   དེ་མིན《གཏན་དུ་རེ་བའི་རྨི་ལམ》ནང་མི་བུའི་འགྱོད་གདུང་གིས་མནར་བའི་སེམས་ཁམས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་བྲིས་ཡོད།  འོན་ཀྱང་དེ་དག་ལ་སེམས་ཁམས་ཞིབ་འབྲི་བྱས་པའི་སྣང་ཚུལ་ཡོད་ཀྱང་སེམས་ཁམས་ཞིབ་འབྲི་བྱས་པ་ཚད་མཐོན་པོ་ཞིག་ཏུ་སླེབས་མེད་པས།        དེས་ཀློག་མཁན་ལ་བག་ཆགས་ཟབ་མོ་ཞིག་འཇོག་པར་མི་ནུས། དེ་མིན་མི་སྣའི་གཤིས་ཀ་ཕུན་ཚོགས་གྱ་ནོམ་ཅན་ཞིག་ཞིབ་འབྲི་བྱས་པ་ཧ་ཅང་ཉུང་ལ།    གཤིས་ཀ་ཞིབ་འབྲི་བྱས་པ་ཐར་ཐོར་ཡོད་ཀྱང་འགའ་རེ་ནི་བྱུང་རིམ་གྱི་ཁྲོད་དུ་ཡལ་བར་དོར་ནས་འབུར་ཐོན་ཅན་ཞིག་ཏུ་མངོན་མེད་ལ།       འགའ་རེ་ནི་གཤིས་ཀ་ཆིག་རྐྱང་ཅན་དུ་གྱུར་བས་གཤིས་ཀ་ཞིབ་འབྲིའི་ཕྱོགས་ལ་ད་དུང་མི་འདང་བར་སེམས།      ཁོའི་སྨྱུག་འོག་གི་མི་སྣ་ཕལ་ཆེ་བ་ནི་རོང་འབྲོག་ཁུལ་དུ་འཚོ་གནས་ལ་རོལ་བའི་མི་བུ་དཀྱུས་མའི་ལས་དབང་དང་འཚོ་བའི་སྣང་ཚུལ་བྲིས་པ་མང་བ་ཡིན།   ཁོའི་བརྩམས་སྒྲུང་ཁྲོད་དུ་མི་གཤིས་ཀྱི་དགེ་བའི་ཆ་དང་མི་དགེ་བའི་གནས་ཞིབ་འབྲི་བྱས་པ་མང་ལ།  མི་གཤིས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་འགྲེམས་སྟོན་བྱས་པའང་ཅུང་ཟད་མང་བ་ཡིན། དཔེར་ན་《ཉི་མ་ནུབ་རིར་ཡོལ་དུས》ཞེས་པའི་ནང་གནའ་བཤད་ཨ་མ་དང་སྤྲང་པོ་གཉིས་ཀྱི་ལྷད་མེད་ཀྱི་བརྩེ་དུང་དང་འགྱུར་མེད་ཀྱི་དམ་བཅའ།    འཆི་གསོན་གང་ལ་ཐུག་ཀྱང་རང་དབང་གི་བརྩེ་དུང་ལ་རེ་སྙེགས་བྱེད་པའི་ཁྱད་འཕགས་ཀྱི་མི་གཤིས་ཞིབ་འབྲི་བྱས་ཡོད་ལ།       ཡོད་ཚད་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ལ་སེམས་ནས་བུ་ཕྲུག་གི་མདུན་ལམ་ལ་བཀག་འགོག་བཟོ་མཁན་གྱི་མི་སྣའི་སྐྱོ་གདུང་གི་ལས་དབང་ཡང་ཞིབ་འབྲི་བྱས་པ་དཔེར་ན《སྡུག་གི་ལོ་མ་ཆང་གིས་བངས་པ་མིན》ལྟ་བུ་ཡོད།  དེ་མིན《རྒྱང་དུ་གྱེས་པ》ལྟ་བུའི་བརྩམས་སྒྲུང་གི་ནང་དུ་མི་བུའི་ནང་སེམས་ཀྱི་འགལ་འདུ་ཞིབ་འབྲི་བྱས་ཡོད་ལ། རྩོམ་གྱི་མི་སྣ་ལུག་རྫི་གཞོན་ནུ་ལྟ་བུར་རང་མི་རིགས་ཀྱི་མི་ཆོས་ཀུན་སྤྱོད་དམ་ཡང་ན་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེའི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་ཀྱང་གསལ་སྟོན་བྱས་ཡོད།  ཁོའི་བརྩམས་སྒྲུང་ཁྲོད་དུ་དཀར་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་སྣ་ཡོད་ལ། ནག་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་སྣའང་ཡོད། དེས་མ་ཟད་ཁོའི་སྨྱུག་འོག་གི་མི་སྣ་མང་པོ་ཅིག་ལེགས་ན་བཟང་བའི་ཁྱད་ཆོས་ཁོ་ན་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ལ།   ངན་ན་ངན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཁོ་ན་ཞིབ་འབྲི་བྱས་པ་ཞིག་མ་ཡིན་པར།    སྤྱིར་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་སྣ་ཡིན་པ་ལ་དེའི་ནག་ནོག་གི་ཆ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཞིབ་འབྲི་བྱས་ཡོད་པ་དང་།  ཡང་སྤྱིར་མི་སྣ་དེ་ངན་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་སྣ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་དེའི་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་ཞིབ་འབྲི་བྱས་ཡོད་པས།   དེ་ནི་ཁོའི་མི་སྣའི་སྣང་བརྙན་ཞིབ་འབྲིའི་ཐད་ཀྱི་དགེ་མཚན་ཅིག་ཏུ་མཐོང་ལ།   སྒྲུང་ཐུང་ཕལ་ཆེ་བར་མི་སྣ་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་པ་ཅུང་ཟད་ཉུང་བས་སྒྲུང་ཐུང་གི་རྩ་བའི་ཁྱད་ཆོས་དང་མཐུན་ཡོད།གཉིས།   བྱུང་རིམ་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་སྟངས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ངོས་ནས་བཤད་ན།  སྤྱིར་བྱུང་རིམ་ནི་མི་སྣའི་ལས་དབང་དང་གཤིས་ཀའི་ཁྱད་ཆོས་ལ་བརྟེན་ནས་སྤེལ་བའི་གཏམ་རྒྱུད་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་ཅིག་ཡིན་ཞིང་།  ཁོའི་བརྩམས་སྒྲུང་དག་གི་བྱུང་རིམ་སྤེལ་སྟངས་ཆ་ནས་བཤད་ན།    སྤྱིར་མུ་ཏིག་བསྟར་ལ་བརྒྱུས་པ་ཤས་ཆེ་ཡང་འགའ་རེར་བར་བཅུག་དང་ལྡོག་བཅུག་སོགས་ཀྱི་འབྲི་ཐབས་སྤྱད་པའང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཡོད།   ཁོའི་སྒྲུང་ཐུང་གི་བྱུང་རིམ་ཕལ་ཆེ་བ་ཀྱ་ཀྱུ་འཕྲུལ་འཛིང་ཅན་ཞིག་མ་ཡིན་པར་སྐུད་སྣེ་ཆིག་རྐྱང་བ་ཞིག་བརྟེན་ཡོད་པས། སྒྲུང་ཐུང་གི་ཁྱད་ཆོས་མངོན་པར་གསལ་བ་ཡིན།     དེ་མིན་བྱུང་རིམ་ཕལ་ཆེ་བ་སྤྱིར་རྒྱུ་འབྲས་གཏན་ཚིགས་ཅན་ཞིག་ཏུ་བྲིས་ཡོད་ཀྱང་བྱུང་རིམ་ལ་ལར་གཏམ་རྒྱུད་ཀྱི་ཤས་ཅུང་ཟད་ཡོད། དེ་ཡང་གཏམ་རྒྱུད་ནི་དུས་ཚོད་ཀྱི་གོ་རིམ་ལྟར་བསྒྲིགས་པའི་དོན་རྐྱེན་བསྟན་པ་ལ་བརྗོད་ཅིང་བྱུང་རིམ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་གནས་ལུགས་སྟོན་པའི་དོན་རྐྱེན་གྱི་ཕྱོགས་འདུས་ཤིག་བསྟན་པར་བྱ་བས།  བྱུང་རིམ་ཡིན་ན་དུས་ཚོད་ཀྱི་སྔ་ཕྱིའི་གོ་རིམ་བསྒྲིགས་དགོས་པའི་ངེས་པ་མེད་དེ།   དཔེར་ན་ཁོའི་སྒྲུང་ཐུང《ཉིན་གཅིག་གི་ཆོ་འཕྲུལ》དང་《ང་རང་ཨ་བྲ་གསོད་པའི་རྫས་ཤིག་འཚོལ་བར་འགྲོ་བ་ཡིན》ལྟ་བུ་རྒྱུ་འབྲས་གཏན་ཚིགས་ཅན་གྱི་བྱུང་རིམ་སྤེལ་ཚུལ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས།   གཏམ་རྒྱུད་བཞིན་དུས་ཚོད་གོ་རིམ་གསལ་བོར་བསྟན་མེད་པར་མག་མོག་ཅན་ནམ་རབ་རིབ་ཅན་དུ་བཏང་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་རེད།    སྤྱིར་བཏང་དུ་བཤད་ན།“སྒྲུང་གཏམ་གྱི་བྱུང་རིམ་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཉིས་ལས་གྲུབ་པར་མངོན་ཏེ། གཅིག་ནི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ལས་གྲུབ་པའི་མི་སྣའི་ཕྱིའི་བྱ་འགུལ་གྱི་གོ་རིམ་དང་།    ཅིག་ཤོས་ནི་མི་སྣའི་བྱ་འགུལ་བྱེད་པར་བསྐུལ་བའི་བསམ་པའི་རྔམ་པ་དང་དེའི་འཕེལ་རིམ་མོ”【34】ཅེས་གསུངས་པ་བཞིན། དེ་ལས་སྔ་མ་ནི་བྱུང་རིམ་གྱི“ཕྱིའི་ཕུང་པོ”དང་ཕྱི་མ་ནི་བྱུང་རིམ་གྱི“ནང་གི་བླ་སྲོག”ཏུ་བརྩིས་ཆོག     འོན་ཀྱང་སྒྲུང་གཏམ་ལེགས་པོ་ཞིག་ལ་དེ་གཉིས་པོ་ངེས་པར་དུ་གཅིག་གྱུར་ཅན་ཞིག་ཡིན་དགོས་པ་ཡིན།  གསུམ།    ཁོར་ཡུག་ཞིབ་འབྲི་བྱེད་སྟངས་ཀྱི་ངོས་ནས་བཤད་ན།  ཁོར་ཡུག་ནི་མི་སྣ་འཚོ་སྡོད་དང་འགུལ་སྐྱོད་བྱེད་ཡུལ་ཡིན་ལ། མི་སྣའི་སྣང་བརྙན་དང་རང་གཤིས་མངོན་པར་གསལ་བ་དང་གསོན་ཉམས་ཅན་དུ་འགྲོ་བར་རམ་འདེགས་ཀྱི་ནུས་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་འཇིག་རྟེན་དང་རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་སོགས་ཞིབ་འབྲི་བྱེད་ཐབས་ཤིག་ཡིན།  སྟག་འབུམ་རྒྱལ་གྱི་བརྩམས་སྒྲུང་ཐུང་གྲས་དག་གི་ཁྲོད་དུ་སྤྱིར་ཁོར་ཡུག་ཞིབ་འབྲི་གཙོར་བྱས་ནས་བྲིས་པའི་བརྩམས་སྒྲུང་སྤྱིར་བཏང་དུ་མེད་ཅེས་བརྗོད་ན་ཆོག་མོད།  བརྩམས་སྒྲུང་གི་ཁྲོད་དུ་འོས་འཚམས་ཀྱིས་ཁོར་ཡུག་ཞིབ་འབྲི་ཐར་ཐོར་བྱས་ཡོད་པས།     དེས་རྩོམ་གྱི་མི་སྣའི་སྣང་བརྙན་གསར་བཞེངས་དང་སྒྲུང་ལ་དགོས་ངེས་ཀྱི་མཁའ་དབུགས་ཤིག་སྦྱིན་པར་བྱས་ཡོད་པས་བཟང་བར་མཐོང་།    ཁོས་དཀའ་ཞིང་སྡུག་པའི་ཁོར་ཡུག་ཁྲོད་ནས་མི་སྣའི་ཉམ་ཐག་གི་ལས་དབང་དང་མི་བུའི་ནང་སེམས་ཀྱི་སྐྱོ་གདུང་གི་སེམས་ངལ་དེ་མངོན་པར་མཚོན་པར་བྱས་ཡོད་པས།    དེས་སྒྲུང་ཐུང་ནང་གནས་བབ་གལ་ཆེན་ཟིན་ཡོད་ཅིང་།  ཁོར་ཡུག་ཞིབ་འབྲི་དག་ལས་གཅིག་ནས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མཁའ་དབུགས་ཁྲོད་འཚོ་གནས་ལ་རོལ་བའི་མི་བུའི་སྤྱིར་བཏང་མིན་པའི་སེམས་ཁམས་ཀྱི་འཁྱེར་སོ་དང་འཇིག་རྟེན་ལྟ་ཚུལ།    ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས།     ཆོས་ལུགས་དད་མོས་སོགས་ཀྱི་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་ཐུན་མིན་ཁྱད་ཆོས་མང་དག་ཐིག་གསལ་མཚོན་བྱ་རྒྱུར་ཕན་པ་མི་དམན་པ་ཐོན་བཞིན་ཡོད་ལ།   ཁོར་ཡུག་ཞིབ་འབྲི་དག་གིས་སྒྲུང་གཏམ་ལ་གཏམ་རྒྱུད་ཀྱི་ཤས་ཆུང་བར་གཏོང་བར་ཕན་ནུས་ངེས་ཅན་ཐོན་ཡོད་པའོ། །

རྩོམ་ཁུངས། ངེད་དྲ་བ།